Kwas salicylowy to organiczny związek chemiczny, co oznacza, że jest zbudowany z węgla z dodatkiem wodoru i tlenu. Naturalnie został wyodrębniony z kory wierzby i można go także uzyskać w wyniku reakcji Kolbego (od nazwiska chemika, który jako pierwszy otrzymał tę substancję). W swojej naturalnej formie kwas ten występuje jako biały, krystaliczny proszek, który słabo rozpuszcza się w wodzie. Kwas salicylowy jest szeroko stosowany w przemyśle kosmetycznym, dlatego warto dowiedzieć się, jakie są efekty używania preparatów, które go zawierają. Mimo swojego dobroczynnego działania, w zbyt dużej ilości jest toksyczny. Sprawdź, czy produkty z tą substancją są dla każdego. Przeczytaj nasz artykuł!
Pod jakimi postaciami może występować kwas salicylowy?
Klasyczny kwas salicylowy bywa również nazywany BHA. Może być pozyskiwany naturalnie (z roślin) lub syntetycznie. W kosmetykach występują jednak także inne pochodne substancje, które charakteryzują się podobnym działaniem. Do najczęściej spotykanych należą:
- salicylan betainy – substancja to jedynie pochodna kwasu, więc działanie salicylanu zazwyczaj jest łagodniejsze. Nie sprawdzi się zatem u wszystkich osób. Jednak w przypadku cery wrażliwej lub z podrażnieniami może być jedynym kosmetykiem, który będzie odpowiedni;
- ekstrakt z kory wierzby czarnej – klasyczny kwas salicylowy jest pozyskiwany z wierzby, więc ekstrakt z kory wierzby czarnej ma bardzo podobne działanie. Nie powoduje jednak podrażnień nawet wtedy, gdy jest w wysokim stężeniu. Po jego stosowaniu nie pojawiają się także przesuszenia;
- ekstrakt z kory wierzby białej – ta odmiana drzewa rośnie w Polsce i także będzie dobra do skóry wrażliwej. Okaże się też odpowiednia dla osób z cerą naczyniową. Nie spowoduje podrażnień ani nie zwiększy widoczności naczynek.
Kwas salicylowy – działanie w połączeniu z alkoholem lub tłuszczem
Jak już wspominaliśmy, kwas ten nie rozpuszcza się w wodzie zbyt dobrze. Przy produkcji kosmetyków i różnych innych preparatów używa się jego zamienników. Kwas salicylowy dobrze rozpuszcza się za to w alkoholu. Stąd też obecność alkoholu etylowego w różnych kosmetykach zawierających kwas. Substancja jest także dobrze rozpuszczalna w różnych tłuszczach. Im większe jest stężenie kwasu, tym silniejsze będzie jego działanie.
Kwas salicylowy – właściwości przeciwzapalne i lecznicze
Wiele substancji ma szerokie spektrum działania, dlatego funkcjonuje również poza przemysłem kosmetycznym. Jedną z nich jest właśnie kwas salicylowy. Ma działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, a nawet przeciwgorączkowe. Jest zatem częstym składnikiem niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Może występować w postaci żelu, plastrów, maści i płynów. Czasem służy także do odkażania. Kwas salicylowy często łączy się z innymi substancjami. W połączeniu kwasem mlekowym usuwa odciski, a wraz z dipropionianem betametazonu leczy niektóre choroby skóry.
Kwas salicylowy na zaskórniki i nie tylko – efekty stosowania
Kwas salicylowy na zaskórniki będzie bardzo skuteczny, ale nie jest to jego jedyne zastosowanie. Potrafi łagodzić i zwalczać wiele różnych dolegliwości, głównie związanych z cerą. Preparaty z tą substancją:
- redukują mniej lub bardziej głębokie zmarszczki;
- zapobiegają wrastaniu włosków po goleniu lub zabiegach depilacji;
- łagodzą objawy zapalenia okołomieszkowego;
- oczyszczają pory aż do głębokich partii skóry;
- zmniejszają zaskórniki;
- wspomagają leczenie i usuwanie skutków blizn przerostowych;
- ujednolicają koloryt skóry;
- zmniejszają stan zapalny przy trądziku różowatym;
- hamują zmiany trądzikowe i ogniska zapalne wywołane zmianami;
- zwiększają skuteczność innych kosmetyków i ich składników;
- pobudzają odnowę skóry;
- rozjaśniają i wyrównują zmiany związane z przebarwieniami pozapalnymi i posłonecznymi;
- zmniejszają łojotok;
- wspomagają leczenie niektórych chorób skóry, na przykład łuszczycy.
Kwas salicylowy na twarz – jakie ma działanie?
Właściwości przeciwzapalne to powód dla którego, kwas salicylowy jest często używany preparatem przeciwtrądzikowym. Przenika bowiem przez warstwę serum nawet na przetłuszczonej cerze i wnika w głąb gruczołów łojowych. Oczyszcza tam wszystkie warstwy, a także pozbywa się bakterii, które często są przyczyną bolesnego zapalenia. Nie można też zapomnieć o działaniu kwasu salicylowego na pory. Jeśli jest regularnie stosowany, wówczas przyczynia się do ich zwężania oraz oczyszczania, dzięki czemu stają się mniej widoczne. Przydaje się również wtedy, gdy mieszki włosowe zapychają się, powodując bolesne zapalenia.
Kwas salicylowy – efekty stosowania na skórze głowy
Oczyszczające i odżywiające działanie kwasu salicylowego sprawia, że bywa także używany do walki z uporczywymi dolegliwościami skóry głowy. Ma właściwości złuszczające, dlatego będzie dobry na problemy z nadmiernym przetłuszczaniem się skóry głowy. Przeciwzapalne działanie sprawia zaś, że może być też używany do leczenia przyczyn niektórych odmian łupieżu. Kwas salicylowy redukuje również keratynizację. Co to takiego? To zjawisko polegające na nawarstwieniu się martwego naskórka przy mieszkach włosowych. Omawiany przez nas kwas także z nim walczy.
Kiedy można wykonać peeling z kwasem salicylowym?
Peeling z kwasem salicylowym jest wykonywany w profesjonalnych salonach kosmetycznych. Taki peeling chemiczny różni się od tego, który można przeprowadzić samodzielnie w domu. Polega bowiem na wykorzystaniu mieszanki określonych substancji, które następnie złuszczają martwy naskórek. Wymaga znacznie więcej doświadczenia niż użycie klasycznych ziarenek, a niepoprawnie wykonany przynosi więcej szkody niż pożytku. Peeling salicylowy może pomóc w leczeniu trądziku młodzieńczego i grudkowego. Pozwala też zmniejszyć widoczność plam lub blizn po zmianach. Czasami bywa też stosowany na dekolcie i plecach, gdzie również ma działanie głęboko oczyszczające.
Kiedy kosmetyki i kremy z kwasem salicylowym nie są wskazane?
Niestety, nie każda osoba może używać kremy z kwasem salicylowym, ponieważ mogą działać zbyt silnie. Do przeciwwskazań należą przede wszystkim:
- alergia na jakikolwiek składnik – stosunkowo silne działanie kwasu może wywołać silną reakcję, więc należy najpierw przetestować kosmetyk na małym fragmencie skóry;
- ciąża i karmienie piersią – niestety, kwas nie jest bezpieczny dla kobiet w ciąży i tych, które są w okresie karmienia;
- duże skaleczenia i stany zapalne – stan skóry przed zabiegiem powinien najpierw ocenić dermatolog lub kosmetolog, aby nie pojawiły się niepożądane skutki uboczne;
- ekspozycja na słońce lub wizyta w solarium – kwas salicylowy i promieniowanie UV osłabiają bowiem skórę i razem mogą być niebezpieczne;
- niedawno przebyty zabieg chirurgiczny – jeśli w miejscu, gdzie ma być aplikowany kwas, doszło do ingerencji w skórę, należy odczekać przynajmniej 2 miesiące;
- liczne znamiona – popularne pieprzyki ma każdy, jednak ich duże nagromadzenie może wykluczać użycie kwasu. Zastosowanie agresywnego preparatu może bowiem prowadzić do nowotworu;
- opryszczka – podobnie jak skaleczenia i wszelkiego rodzaju uszkodzenia skóry, opryszczka niestety wyklucza stosowanie kwasu.
Kwas salicylowy – jak stosować kosmetyki z tym składnikiem?
Stosowanie kwasu salicylowego trzeba uzależnić od typu skóry. W przypadku skóry suchej maskę z kwasem salicylowym należy nakładać z przerwami. Najlepszym rozwiązaniem będzie regularne używanie preparatu przez około 5-6 miesięcy, a następnie przerwa na około 12-16 tygodni. Będzie to czas, w którym skóra nieco odpocznie i lepiej się odżywi. Osoby z cerą tłustą mogą zaś stosować kwas salicylowy ciągle. W takiej sytuacji dobrą opcją będzie delikatna konsystencja kwasu salicylowego – serum. Gdy na skórze zaczyna się pojawiać zaczerwienienie, wysypka, świąd, należy przerwać kurację. Kwas może być stosowany na cerę, ale też na wszelkie inne miejsca praktycznie na całym ciele.
Kiedy najlepiej stosować krem salicylowy?
Ze względu na stężenie tego preparatu, najlepsze dla cery będzie stosowanie go na noc. Skóra nie jest wówczas narażona ani na promienie słoneczne, ani na podrażnienia, więc preparat wchłonie się najlepiej. Większość masek lub kremów z dodatkiem tego składnika działa właśnie na nocne i warto o tym pamiętać. Istnieją oczywiście kosmetyki z kwasem salicylowym do stosowania w ciągu dnia, jednak zazwyczaj mają one mniejsze stężenie składnika aktywnego. Z tego powodu mogą być nieco mniej skuteczne niż podobne preparaty do aplikacji przed snem. Trzeba więc poznać sposób stosowania środka do pielęgnacji i przestrzegać zaleceń.
Jakie efekty może mieć przedawkowanie kwasu salicylowego?
Większość preparatów zawiera w sobie składniki, których nie należy stosować zbyt często, a przekroczenie ustalonych norm ma konsekwencje. W przypadku kwasu salicylowego jest to szczególnie istotne, ponieważ w zbyt dużych ilościach działa toksycznie i może powodować niepożądane reakcje organizmu. Częstotliwość stosowania należy też dopasować do typu skóry, ponieważ negatywne skutki mogą się różnić w zależności od rodzaju cery. Osoby ze skórą suchą mogą odczuwać objawy wcześniej niż te z cerą tłustą, co jednak nie znaczy, że kwas nie zaszkodzi tym drugim. Najczęstszymi objawami będą wysypka, zaczerwienienie i pieczenie lub świąd.
Kwas salicylowy to składnik kosmetyków i peelingów, który pozwala zwalczyć choćby zaskórniki i zmarszczki. Odpowiednio stosowany będzie skuteczny też m.in. w leczeniu trądziku. Działa naprawdę wieloaspektowo, dlatego warto wypróbować go… na własnej skórze. Jednak nie należy z nim przesadzać, aby nie wystąpiły skutki uboczne. W dużych ilościach jest bowiem toksyczny. Jeśli pojawią się niepożądane efekty, reaguj!