Blizny przerostowe są jednym z najczęstszych problemów pojawiających się w gabinecie u specjalisty. Twarda blizna po operacji jest utrapieniem wielu pacjentów. Na jej rozwój ma wpływ wiele czynników i indywidualnych predyspozycji. Dowiedz się, jak powstaje blizna przerostowa oraz w jaki sposób możesz zmniejszyć jej widoczność. Czy to w ogóle możliwe?
Przerost blizny a budowa skóry. Jak powstaje blizna?
Skóra człowieka jest ważnym organem. Nie tylko pełni funkcję estetyczną. Zachodzi w niej szereg procesów, niezbędnych dla funkcjonowania całego organizmu. Należą do nich m.in.:
- synteza witaminy D;
- regulacja cieplna;
- ochrona narządów wewnętrznych;
- reakcje immunologiczne.
Tkanka ta jest tworem warstwowym. Pierwsza, najbardziej zewnętrzna jej część to naskórek. Kolejna jest skóra właściwa, w której swój początek mają włosy, paznokcie oraz gruczoły. Ostatnią, najgłębiej położoną warstwą jest ta podskórna. Strukturę skóry tworzą fibroblasty – kolagen i elastyna. Biorą one czynny udział w procesach gojenia się ran i powstawaniu blizn.
Czym są blizny?
Blizna jest efektem mechanicznego urazu skóry. To, jak wygląda, zależy od kilku ważnych czynników, takich jak:
- skłonności genetyczne;
- lokalizacja blizny;
- głębokość rany;
- przebieg procesu gojenia;
- towarzyszące stany zapalne.
Fragment skóry, na którym jest blizna, nie zachowuje się jak zdrowa tkanka. Nie spełnia określonych funkcji.
Blizny zanikowe, wypukłe, bliznowce i inne rodzaje blizn
Ciągły rozwój medycyny umożliwia poprawne zidentyfikowane blizny. Jest to niezwykle pomocne podczas dobierania określonej metody leczenia. Należy pamiętać, że sam proces gojenia rany i formowania się blizny może trwać do kilkunastu miesięcy.
Wyróżnia się:
- keloidy (bliznowce) – to charakterystyczne blizny, które w wyraźny sposób wystają ponad zdrową skórę. Są grube i mogą powiększać swoje rozmiary z biegiem czasu. Pojawiają się nawet po kilkunastu miesiącach od wygojenia rany. Mogą powodować ogólny ból, a także swędzenie;
- blizny zanikowe – spowodowane są dysfunkcjami zachodzącymi w procesie gojenia;
- przykurcz bliznowaty – to taki rodzaj blizny, który powoduje utrudnienia dla innych narządów, np. stawów. Dzieje się tak dlatego, że zmieniona tkanka jest gabarytowo mniejsza niż reszta skóry;
- blizny przerostowe – dotyczą tylko miejsca, w którym znajdowała się rana. Nie rozrastają się poza nią.
Bliznowiec a blizna przerostowa
Nazwa może być myląca i sugerować tę samą przypadłość. Jest to jednak zupełnie inny rodzaj blizny. Bliznowce rozrastają się w sposób niekontrolowany. Przerost blizny dotyczy tylko obszaru rany, a nie zdrowej skóry.
Blizna przerostowa – charakterystyka
Twarde wokół rany operacyjnej miejsce może sugerować pojawienie się blizny przerostowej. Można wyróżnić kilka cech, charakterystycznych dla tej częstej przypadłości:
- twarda blizna po operacji wraz z wyczuwalnym zgrubienie;
- zaczerwienienie blizny, a także niewielkiego obszaru wokół niej. Uwaga – zaczerwieniona stara blizna również może mieć charakter przerostowy;
- wyraźne uniesienie blizny ponad poziom zdrowej tkanki.
Proces przerośnięcia blizny tyczy się nadmiernej produkcji włókien kolagenowych w miejscu rany. To one dają uczucie zmiennej struktury skóry. Co ciekawe, wraz z biegiem czasu blizna przerostowa może się zmniejszyć, a także całkowicie zniknąć.
Lokalizacja takiej zmiany może być różna. Często obejmuje obszar klatki piersiowej, szyi, pleców, ramion. U kobiet częściej zdarza się, że blizna przerosła.
Sposoby na przerost blizny
Dobranie odpowiedniego sposobu leczenia jest możliwe tylko po odpowiedniej diagnozie. Aby mieć pewność, że masz do czynienia z blizną przerostową, udaj się do specjalisty.
Istnieje kilka metod wspomagających prawidłowy proces leczenia. Opierają one swoje działanie głównie na zredukowaniu produkcji twardych włókien kolagenowych w obrębie rany. W tym celu stosuje się:
- plastry silikonowe i opatrunki;
- sterydy;
- operacje chirurgiczne polegające na wycięciu blizny;
- radioterapię;
- leczenie uciskowe;
- zabiegi laserowe.
Blizna przerostowa – czy można jej zapobiec? Czy da się usunąć blizny?
Nie zawsze jesteś w stanie zapobiec pojawieniu się nieestetycznych blizn, w tym blizny przerostowej. Jednymi z rzeczy, na które masz wpływ, są odpowiednia higiena i pielęgnacja ewentualnej rany. Kluczowe staje się jej mycie, zmiana opatrunków i niedopuszczenie do infekcji zapalnych w jej obszarze.
Leczenie przerostu blizny nie jest proste. Najlepsze efekty można uzyskać, łącząc ze sobą odpowiednie techniki. Ważne jest, aby lekarz dysponował wiedzą w wielu dziedzinach. To pozwoli skutecznie zakończyć terapię przerośniętej blizny i nie doprowadzi do jej nawrotu.
