Trądzik przestał być chorobą dotykającą jedynie nastolatków. Obecnie cierpią na niego osoby w każdym wieku i pojawiać się może w wielu miejscach. Najczęściej występuje na twarzy w obrębie czoła, nosa, policzków oraz okolicy uszu. Zmiany pojawiać się mogą również na szyi. Często spotykany jest on również na plecach.
Trądzik to powszechny problem, który dotyka aż 94% nastolatków i 9% osób dorosłych. Istnieje wiele jego odmian i w zależności od rodzaju sposoby leczenia różnią się. Najczęściej występującą formą trądziku jest trądzik pospolity (acne vulgaris). Cechuje się on obecnością:
W zależności od rodzaju zmian wyróżnia się kilka odmian trądziku pospolitego, m.in. trądzik zaskórnikowy, krostkowy, grudkowo-kostkowy, guzkowo-cystowy. Powstaje on w wyniku zaczopowania ujścia gruczołów łojowych, co objawia się właśnie powstawaniem skórnych zmian. Trądzik jest uznawany za jedną z najczęściej występujących chorób skórnych.
W przypadku trądziku pospolitego zmiany powstające na skórze są zróżnicowane. Zaobserwować można zaskórniki otwarte oraz zamknięte. Posiadają one wielkość od 1 do 3 mm. Różnica pomiędzy nimi tkwi w widoczności ujść gruczołów mieszków łojowych. W przypadku zaskórników otwartych ujścia te są widoczne. Dochodzi wówczas do procesu utlenienia, przez co zmiany charakteryzują się ciemnym zabarwieniem. W przypadku zaskórników zamkniętych ujścia te są niewidoczne.
Krosty to zmiany skórne wyniosłe ponad powierzchnię skóry wypełnione ropą. Guzki natomiast to zmiany skórne znajdujące się pod powierzchnią skóry. Są one twarde i bolesne. Mogą znajdować się pojedynczo na twarzy lub plecach bądź w skupiskach. Kolejne zmiany występujące w przypadku trądziku to cysty. Znajdują się one również pod powierzchnią skóry, jednak płycej niż guzki. Często wypełnione są ropą i widoczne są na powierzchni skóry jako nieestetyczne zmiany.
Przyczyn powstawania trądziku może być wiele. Najczęściej spowodowany jest on obecnością bakterii Propionibacterium acnes, które powodują blokadę ujścia gruczołów łojowych i powstanie stanu zapalnego. Wielu naukowców sugeruje, że spory udział ma tu również genetyka. Zaobserwowano, że zmiany skórne powstają częściej wtedy, jeśli w rodzinie w poprzednich pokoleniach również pojawił się ten problem. Duże znaczenie odgrywają również hormony, a szczególnie androgeny. Ich zwiększona ilość w organizmie w przypadku kobiet prowadzi do powstawania zmian. Również niektóre pokarmy powodować mogą powstawanie zmian. Dotyczy to głównie nabiału. Spożywanie mleka może więc nasilać pojawianie się zmian trądzikowych na twarzy i plecach.
Jeśli trądzik pojawia się w wieku dorosłym, najczęściej jego przyczyną są złe nawyki. Nadmierny stres czy nieodpowiednia dieta nasilają powstawanie zmian. Badania sugerują, że zmiany skórne głównie są skutkiem spożywania żywności przetworzonej oraz nabiału. Prawdopodobnie jest to spowodowane obecnością pewnych hormonów w produktach mlecznych. W przypadku kobiet trądzik w dorosłym wieku również może wynikać z działania hormonów. To z tego powodu często mogą one zaobserwować powstawanie zmian skórnych w pewnych okresach, np. przed miesiączką oraz w okresie owulacji.
Trądzik to problem, który lubi powracać. Pryszcze przy trądziku pojawiają się regularnie. W przypadku nastolatków sprawa jest trochę prostsza, ponieważ wraz z zakończeniem okresu dojrzewania problem znika. Komplikacje pojawiają się, gdy trądzik dotyka osoby dorosłe. Ciężko jest wówczas wskazać jedną przyczynę powstawania zmian, dlatego też leczenie jest o wiele bardziej skomplikowane. Należy pamiętać, że nie wolno wyciskać i samodzielnie usuwać żadnego rodzaju pryszczy, gdyż bardzo łatwo jest przenieść zanieczyszczenia na inną część twarzy, co wiąże się z powstawaniem większej ilości zmian. Ponadto takie działanie powodować może powstanie blizn bardzo trudnych lub wręcz niemożliwych do zniwelowania.
Jeśli posiadasz cerę trądzikową, przede wszystkim niezwykle istotna jest odpowiednia pielęgnacja, ponieważ cera ta bardzo łatwo ulega zanieczyszczeniu. Jak odpowiednio dbać o cerę tego typu i co stosować na trądzik?
Przede wszystkim dwa razy dziennie, rano i wieczorem, używaj oczyszczającego żelu do twarzy. Dzięki niemu pozbędziesz się nadmiaru łoju i osadzonych na twarzy zabrudzeń. Kolejny krok to tonik. Wybierz ten delikatny, bez alkoholu, gdyż może on wysuszyć skórę. Dzięki niemu przywrócisz cerze odpowiednie pH i sprawisz, że składniki aktywne znajdujące się w kremie lepiej się wchłoną. Na koniec nałóż krem. Na dzień postaw na ten matujący, który zmniejsza świecenie się skóry, natomiast na noc zastosuj krem nawilżający.
W wieczornej pielęgnacji użyj serum przeznaczonego do cery trądzikowej. Zwracaj uwagę na składy. Dobrze sprawdzą się tutaj takie substancje, jak siarka, kwas salicylowy czy azelainowy. Działają one przeciwzapalnie i zmniejszają widoczność zmian.
Raz w tygodniu wykonaj peeling gruboziarnisty. Dzięki niemu pozbędziesz się martwych komórek naskórka i pobudzisz skórę do produkcji nowych. Dzięki temu będzie wygładzona i zaprezentuje się znacznie korzystniej. Od czasu do czasu zastosuj również maseczkę oczyszczającą. Dzięki niej zmniejszysz widoczność stanów zapalnych i sprawisz, że wszelkiego rodzaju zmiany skórne będą mniej widoczne i znikną szybciej.
Wiele osób myśli, że skóra tłusta i trądzikowa nie wymaga nawilżenia, gdyż z natury wydziela duże ilości sebum. Myślenie takie jest błędne, ponieważ jeśli odpowiednio nie nawilżysz skóry, zacznie ona produkować jeszcze większe ilości sebum, co prowadzić będzie do powstawania zwiększonej ilości zmian zapalnych.
Jeśli odpowiednia pielęgnacja to za mało, warto szukać pomocy u specjalisty. Dermatolog pomoże dobrać odpowiednie preparaty, dzięki którym pozbędziesz się wszelkiego rodzaju zmian.
Retinoidy to pochodne witaminy A. Są one niezwykle popularnym rozwiązaniem w walce z trądzikiem. Powodują złuszczanie naskórka, dzięki czemu skóra się regeneruje. Zmniejszają one również stany zapalne i zmniejszają widoczność przebarwień. Jeśli zmiany są lekkiego stopnia, wówczas retinoidy stosuje się miejscowo. Gdy terapia tego typu nie przynosi pożądanych rezultatów, wówczas wprowadza się leczenie ogólnoustrojowe i leki doustne na trądzik.
Stosowanie retinoidów wiąże się również z licznymi działaniami niepożądanymi. Są to między innymi:
Retinoidy nie mogą być stosowane przez kobiety w ciąży, gdyż grożą poważnym uszkodzeniem płodu bądź dziecka.
Izotretynoina to również pochodna witaminy A i należy do grupy retinoidów. W zależności od stopnia nasilenia zmian trądzikowych stosuje się odpowiednie stężenie tej substancji. Nakładana może być zarówno zewnętrznie w postaci kremów czy maści, jak i aplikowana wewnętrznie w formie tabletek, które posiadają bardzo silne działanie.
Kwas salicylowy to popularny związek stosowany w kosmetyce. Działa on przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie. W niższych stężeniach znaleźć go można w różnego rodzaju kosmetykach przeznaczonych do walki z trądzikiem, natomiast w wyższych (5–40%) używany jest w kosmetyce profesjonalnej, m.in. w peelingach. Powoduje wówczas silne złuszczenie naskórka i jego regenerację, zmniejszając tym samym widoczność zmian trądzikowych oraz wszelkiego rodzaju przebarwień i blizn.
Kwas azelainowy stosowany jest często w walce z zaskórnikami zarówno otwartymi, jak i zamkniętymi. Dodatkowo oczyszcza pory i działa przeciwzapalnie. Stosowany jest często jako substancja złuszczająca powodująca regenerację naskórka. Kwas ten zmniejsza również przebarwienia będące wynikiem zmian skórnych.
Trądzik różowaty charakteryzuje się występowaniem czerwonych zmian na skórze. W zaawansowanej formie mogą pojawić się również krostki. Charakterystyczny jest tutaj tzw. „efekt motyla”, czyli zaczerwienienie skórne pojawiające się na policzkach i nosie. Występuje najczęściej po 30. roku życia.
Przyczyny trądziku różowatego nie są do końca znane. Obecnie naukowcy wskazują na kilka możliwości. Po pierwsze – predyspozycje genetyczne. Jeśli choroba ta występowała w poprzednich pokoleniach, prawdopodobieństwo trądziku wzrasta. Kolejną możliwą przyczyną są zmiany hormonalne. Choroba ta dotyka często kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną lub podczas owulacji czy menstruacji. Przyczyną mogą być także problemy z krążeniem krwi, nadmierny stres oraz zbyt duża ilość alkoholu w diecie.
Podczas walki z trądzikiem różowatym ważną kwestią jest unikanie czynników, które mogą powodować nasilenie zaczerwienienia. Osoby takie powinny więc unikać ostrych i gorących potraw, alkoholu i papierosów, mocnej kawy oraz narażenia na takie czynniki zewnętrzne, jak mocne słońce czy silny wiatr.
Podczas upalnych dni należy stosować krem z filtrem, a w czasie wietrznych i mroźnych – kremy ochronne i nawilżające, gdyż cera z trądzikiem różowatym jest niezwykle wrażliwa na wspomniane czynniki zewnętrzne. W codziennej pielęgnacji powinny znaleźć się delikatne preparaty bez substancji drażniących, np. delikatny żel oczyszczający i krem ochronny. Warto również włączyć do swojej pielęgnacji witaminę C. Odpowiada ona za uszczelnienie naczyń krwionośnych i zmniejszenie rumienia.
Leczenie trądziku różowatego ma na celu zmniejszenie zaczerwienienia i powstałego rumienia. W tym celu zaleca się stosowanie maści z metronidazolem. Dodatkowo warto stosować preparaty z kwasem azelainowym.
Trądzik stanowi jedną z częściej występujących chorób skórnych. Jego leczenie jest nieraz kompleksowe i złożone, jednak może przynieść spektakularne efekty. Przede wszystkim pamiętaj o odpowiedniej pielęgnacji i stosowaniu kosmetyków przeznaczonych do cery trądzikowej. Jeśli to nie przyniesie efektów, sięgnij po mocniejsze preparaty, np. te z kwasem azelainowym bądź peelingi z kwasem salicylowym.
