Trądzik pospolity, często nazywany trądzikiem młodzieńczym, to przewlekła i niezakaźna choroba, która dotyka około 70–95% nastolatków. Często twierdzi się, że występuje ona jedynie u osób będących w okresie dojrzewania, aczkolwiek nie jest to do końca prawda, ponieważ czasem pojawia się również u dorosłych. To schorzenie nierzadko jest przyczyną niższej samooceny. Przeczytaj, czym dokładnie jest trądzik pospolity i poznaj jego objawy!
Czym jest trądzik pospolity?
Trądzik pospolity, czyli acne vulgaris znany jest już od starożytności. Jest to schorzenie skórne, które dotyka ujścia mieszków łojowych i gruczołów łojowych. To choroba, która wymaga leczenia, a poza tym jest poważnym problemem psychologicznym i społecznym – u młodych osób często jest powodem depresji.
Jakie są objawy trądziku pospolitego?
Trądzik pospolity objawia się występowaniem rozmaitych wykwitów skórnych. Mogą one przybierać charakter zapalny lub niezapalny.
Zaskórniki
Tę chorobę skóry możesz rozpoznać przede wszystkim po obecności zaskórników w skórze. Najczęściej przyjmują one postać zaskórników otwartych. W odróżnieniu od zaskórników zamkniętych mają drożne ujścia gruczołów łojowych. Mają ciemne zabarwienie i często nazywa je się wągrami. W przebiegu tego schorzenia pojawiają się też zaskórniki zamknięte, które są małe, dlatego ciężko je zauważyć. Występują jako wypukłe punkty o delikatnie żółtej barwie.
Grudki i krostki
W przebiegu trądziku pospolitego pojawiają się także grudki i krostki. Są one charakterystyczne w stadium chorobowym o średnim nasileniu. Są to czerwone, wypukłe zmiany skórne, które wynikają ze stanu zapalnego trwającego wokół gruczołów łojowych.
Guzki wypełnione ropą
W przypadku ciężkich postaci trądziku pospolitego pojawiają się guzki wypełnione ropą o kolorze sino-czerwonym. Są to bardzo głębokie zmiany, które niestety pozostawiają na skórze trwałe blizny. Dodatkowo powinieneś wiedzieć, że wszystkim wymienionym objawom często towarzyszy świecąca się skóra, która informuje o wzmożonym łojotoku.
Gdzie występuje trądzik pospolity?
Zwykle pokazuje się na twarzy, klatce piersiowej oraz jako trądzik na plecach. Dodatkowo warto wiedzieć, że u niektórych pacjentów zmiany trądzikowe pojawiają się na brzuchu, ramionach, a nawet pośladkach! Generalnie zmiany chorobowe można zaobserwować na każdym obszarze obfitującym w gruczoły łojowe.
Typy trądziku pospolitego
Powinieneś wiedzieć, że trądzik pospolity dzieli się na kilka typów ze względu na zmiany skórne. Wyróżnia się:
- trądzik zaskórnikowy – to zdecydowanie jedna z najłagodniejszych odmian tej choroby skóry. W jej przebiegu pojawiają się tylko zaskórniki otwarte i zamknięte, nie ma zmian zapalnych w okolicach gruczołów łojowych i mieszków włosowych;
- trądzik grudkowo-krostkowy – możesz go rozpoznać poprzez obecność grudek i krostek;
- trądzik guzkowo-cystowy – pojawiają się zmiany skórne, które mają postać dużych guzów zapalnych zawierających ropę;
- trądzik piorunujący – bardzo ciężka i trudna w leczeniu odmiana trądziku pospolitego. Obejmuje ona nie tylko skórę, bowiem występują także objawy ogólne dotyczące całego organizmu – np. ogólne osłabienie.
Jakie są przyczyny powstawania trądziku pospolitego?
Przyczyny trądziku pospolitego bywają różne. Bardzo często jest on wynikiem czynników genetycznych, ale nierzadko jest efektem niezdrowego stylu życia. Jedną z najczęstszych przyczyn jest nadmierne rogowacenie naskórka w obrębie ujścia gruczołów łojowych. Martwe komórki blokują przewody wyprowadzające i ujścia gruczołów łojowych, co prowadzi do utrudnionego wydalania łoju z gruczołów łojowych i tym samym powstawania zaskórników. Za trądzik może też odpowiadać:
- znaczny przerost gruczołów łojowych i nadmierna produkcja sebum;
- obecność bakterii Propionibacterium acnes;
- zaburzenia hormonalne (androgeny mające wpływ na produkcję większej ilości łoju, powodują, że powiększają się gruczoły łojowe).
Pozostałe przyczyny trądziku pospolitego
Czasami za trądzik pospolity odpowiada dieta. Jeśli często sięgasz po produkty wysoko przetworzone, z dużą zawartością cukru, czy jedzenie typu fast food, to jesteś bardziej narażony na powstawanie zmian trądzikowych. Nie bez znaczenia są także nałogi (m.in. nikotyna ma ogromny wpływ na zwiększone rogowacenie naskórka), czy stres. Stale podwyższony poziom hormonu stresu nie jest korzystny, dlatego warto, abyś wypróbował techniki relaksujące. Istotna jest również pielęgnacja skóry. Używanie kosmetyków z alkoholem lub zbyt częste mycie skóry nie jest wskazane. Ponadto przyjmowanie niektórych leków też może być przyczyną pojawienia się trądziku pospolitego.
Jak przebiega leczenie trądziku pospolitego?
W zdecydowanej większości przypadków trądzik pospolity cechuje się łagodnym przebiegiem, zatem wystarczające bywa leczenie miejscowe i prawidłowa pielęgnacja skóry w domu. Można stosować zarówno preparaty dostępne bez recepty, jak i na receptę. W przypadku tych pierwszych najczęściej wykorzystuje się:
- nadtlenek benzoilu i kwas azelainowy – do leczenia miejscowego;
- witaminę B6, B5 i B2 – do leczenia doustnego.
Czasem jednak istnieje konieczność wdrożenia produktów leczniczych dostępnych wyłącznie na receptę takich jak np.:
- retinoidy i antybiotyki (m.in. klindamycyna i erytromycyna) – do leczenia miejscowego;
- witamina PP, antybiotyki i hormony – do leczenia doustnego.
Jak pielęgnować cerę trądzikową?
Skuteczne leczenie trądziku jest możliwe jedynie wtedy, gdy zadbasz również o odpowiednią pielęgnację skóry trądzikowej. Do codziennej dbałości o cerę powinieneś wybierać naturalne kosmetyki przeciwtrądzikowe. Ważne jest, aby stosowane preparaty miały działanie przeciwłojotokowe, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.
Zwróć szczególną uwagę na to, aby nie przesuszyć skóry i postaraj się o to, aby w składzie produktów nawilżających nie znajdowały się emulgatory, substancje zapachowe, czy środki drażniące. Ponadto nigdy nie wyciskaj zaskórników i krost, ponieważ prowadzi to do powstania brzydkich blizn i przebarwień.
Trądzik pospolity – zapobieganie
Choć trądzik pospolity pojawia się u bardzo wielu osób, to jednak są pewne sposoby, aby się przed nim uchronić. Oto one:
- zrezygnuj z używek – m.in. alkoholu i palenia tytoniu;
- zadbaj o skorygowanie zaburzeń poziomu hormonów;
- usuń ze swojej diety niektóre składniki takie jak np. sól, pieprz, słodycze, czy kawa;
- nie korzystaj z kosmetyków nasilających zmiany trądzikowe;
- unikaj wystawiania skóry na długotrwałe działanie promieni słonecznych;
- nie dotykaj skóry brudnymi rękoma;
- pamiętaj o codziennej dezynfekcji przedmiotów mających bezpośredni kontakt ze skórą (np. telefon);
- nie wyciskaj powstałych już zaskórników lub krost;
- nigdy nie chodź spać w makijażu;
- korzystaj z jednorazowych, bawełnianych ręczniczków.
Dowiedziałeś się już, czym jest trądzik pospolity, dlaczego powstaje i jak możesz z nim skutecznie walczyć. Jeśli pojawił się u ciebie, to pamiętaj, aby nie panikować, a zamiast tego wdrożyć w życie powyższe porady. Gdy natomiast nie jesteś pewny, czy występujące zmiany skórne to trądzik pospolity, to możesz rozważyć wizytę u doświadczonego dermatologa, który postawi diagnozę i na pewno przekaże ci wiele cennych informacji na temat leczenia tej choroby skóry!
