Rozstępy to powszechnie występujący problem natury estetycznej. Luźne statystyki pokazują, że może dotyczyć około 40% chłopców i 70% dziewcząt w okresie dojrzewania. Poza tym zmiany te pojawiają się nawet u 90% kobiet w ciąży. Chociaż można je podzielić na kilka różnych rodzajów, wszystkie są do siebie podobne. Związane są bezpośrednio z upośledzeniem komórek odpowiedzialnych za produkcję elastyny i kolagenu.
Czym są rozstępy?
Rozstępy nie są problemem medycznym, jednak stanowią defekt estetyczny, będący przyczyną wstydu i kompleksów dla wielu osób. Przyjmują formę białych, nieopalonych zmian w strukturze skóry. Najczęściej pojawiają się na brzuchu, udach i pośladkach, jednak mogą być obecne też na piersiach, w okolicach kolan, barków czy lędźwiowo-krzyżowej części kręgosłupa. Swoją budową przypominają blizny, chociaż nie sięgają do głębokich warstw skórnych. Wykazują jednak wiele podobnych cech w obrazie histopatologicznym i mają tendencję do zmiany barwy pod wpływem temperatury.
Przyczyny powstawania rozstępów
Bezpośrednią przyczyną rozstępów u kobiet i mężczyzn jest upośledzenie fibroblastów – to komórki odpowiedzialne za produkcję kolagenu i elastyny. To dwa podstawowe białka strukturalne, które wpływają na kondycję skóry właściwej. Gdy oddziałują na nią duże siły, dochodzi do osłabienia i rozciągania włókien kolagenowych i elastynowych, przez co stają się cienkie i poprzerywane. Następnie przyjmują pozycję równoległą do powierzchni skóry i prowadzą do pojawiania się rozstępów. Miejsca te są dodatkowo pozbawione jędrności i elastyczności. Nie występują na nich mieszki włosowe ani gruczoły łojowe, a skóra w tym miejscu potrafi być pomarszczona.
Inne przyczyny rozstępów
Główną przyczyną występowania rozstępów jest więc rozciąganie skóry. Narażone są na to przede wszystkim kobiety w okresie ciąży oraz nastolatkowie w okresie dojrzewania, kiedy występuje szybki przyrost masy ciała. Dotyczy to też kulturystów, u których następuje intensywne zwiększanie się masy mięśniowej. Ryzyko pojawienia się rozstępów wzrasta u osób, które przyjmują niektóre leki, takie jak glikokortykosteroidy, ponieważ bezpośrednio wpływają one na funkcjonowanie fibroblastów. Rozstępy powstają w wyniku zmian hormonalnych oraz w przebiegu chorób, w których dochodzi do zaburzeń produkcji kolagenu. Prawdopodobnie mają też podłoże genetyczne.
Jak powstają rozstępy – faza zapalna
Można wyróżnić dwie fazy powstawania rozstępów – czerwoną, czyli zapalną oraz białą, inaczej zanikową. W pierwszej zmiany dopiero się kształtują, czemu towarzyszy stan zapalny i obrzęk. Układają się one prostopadle do kierunku napięcia skóry i mogą być lekko wyniosłe. Niedojrzałe rozstępy przyjmują barwę siną albo purpurową. Chociaż są liczne, nie przekraczają 1 cm szerokości. W badaniu histologicznym można zaobserwować rozszerzone naczynia krwionośne oraz wzmożone krążenie krwi i limfy. Stan taki utrzymuje się około 6 miesięcy.
Faza zanikowa rozstępów
Po upływie kilku miesięcy faza zapalna przechodzi w fazę zanikową. Na tym etapie świeże rozstępy są już mniej widoczne – między innymi dlatego, że tracą czerwony kolor i przyjmują białą barwę. Skóra w miejscu ich występowania staje się cieńsza oraz ulega pomarszczeniu. Zostaje pozbawiona przydatków i gruczołów. Zmiany stają się płaskie lub lekko wystają ponad jej powierzchnię. W budowie histopatologicznej stwierdza się degenerację tkanki łącznej oraz zmniejszenie ilości włókien elastynowych i kolagenu.
Jak pozbyć się rozstępów?
Leczenie rozstępów warto rozpocząć jeszcze w fazie zapalnej, gdy przybierają one czerwony kolor. Na tym etapie nie doszło jeszcze do trwałej przebudowy skóry, dlatego możliwe jest osiągnięcie najlepszych efektów. Odpowiednie zabiegi i pielęgnacja domowa mogą doprowadzić niemalże do całkowitej odbudowy prawidłowej struktury włókien kolagenowych. Natomiast w fazie zanikowej głównym celem jest jedynie zmniejszenie widoczności rozstępów oraz poprawa kondycji skóry w ich obrębie. Aby całkowicie pozbyć się tych nieestetycznych zmian, należy więc działać szybko.
Jak zapobiegać powstawaniu rozstępów?
Powstawaniu rozstępów sprzyjają gwałtowne wahania masy ciała. Aby im zapobiegać, należy unikać nieaktywnego i niezdrowego trybu życia, który sprzyja otyłości i nadwadze. Profilaktyka obejmuje spożywanie wartościowych posiłków zawierających w swoim składzie minerały i witaminy mające wpływ na dobrą kondycję skóry – na przykład witaminę E. Innym sposobem walki z rozstępami jest odpowiednia pielęgnacja. Dobrze jest korzystać z kosmetyków poprawiających elastyczność skóry – zwłaszcza w okresie ciąży. Ich aplikację można łączyć z delikatnym masażem, poprawiającym mikrokrążenie.
Domowe sposoby na rozstępy
W przypadku niewielkich rozstępów dobre efekty mogą przynieść domowe sposoby. Aby zmniejszyć widoczność zmian skórnych, warto regularnie wykonywać peelingi, które pobudzają syntezę kolagenu – na przykład te zawierające kwas glikolowy. Polecane są też kremy bogate w składniki aktywne, takie ja masło shea, olej bawełniany czy wąkrotka azjatycka. Ich zadaniem jest ujędrnienie skóry oraz zwiększenie w niej ilości kolagenu i elastyny. Ze względu na brak badań dotyczących wpływu tych kremów na rozwój płodu, najlepiej rozpocząć aplikację kosmetyków dopiero po okresie ciąży.
Jakie zabiegi na rozstępy?
Chociaż domowe sposoby mogą przynieść pewne efekty, rozstępy najlepiej leczyć w gabinetach medycyny estetycznej. Obecnie salony takie oferują mnóstwo skutecznych zabiegów, które przynoszą widoczne rezultaty już po kilku sesjach. Ich zaletą jest miejscowe działanie oraz niska inwazyjność. Wśród najczęściej wykorzystywanych zabiegów wymienić można peelingi, mikrodermabrazję oraz wypełniacze na bazie kwasu hialuronowego. Chętnie stosowane są też nici PDO, które silnie stymulują produkcję włókien. Wszczepia się je w skórę z rozstępami, dzięki czemu są one mniej widoczne.
Laser frakcyjny Co2 na rozstępy – czy warto?
Jedną z najskuteczniejszych metod usuwania rozstępów jest zabieg z użyciem lasera frakcyjnego CO2. Pozwala on niemal na całkowite usunięcie rozstępów, a nie tylko zmniejszenie widoczności tych zmian. Najlepiej poddać się temu zabiegowi, gdy blizny są jeszcze świeże. W jego trakcie wiązki lasera docierają aż do głębszych warstw skóry, powodując kontrolowane mikrouszkodzenia. W efekcie tkanki te zostają pobudzone do intensywnej regeneracji i produkują zwiększone ilości kolagenu i elastyny. Prowadzi to do wygładzenia skóry oraz zmniejszenia widoczności rozstępów. Zabieg nie jest bolesny i nie wymaga znieczulenia.
Mezoterapia mikroigłowa na rozstępy
Wśród chętnie wybieranych propozycji znajduje się także mezoterapia mikroigłowa. Osoby skłonne do alergii mogą wypróbować wersję zabiegu z wykorzystaniem własnego osocza bogatopłytkowego, co prowadzi do stymulacji skóry i intensywnej przebudowy tkanek. Metodę tę można łączyć wraz z innymi zabiegami, na przykład laserem frakcyjnym CO2.
Rozstępy stanowią poważny problem natury estetycznej, który dotyka bardzo szerokie grono kobiet i mężczyzn. Istnieje jednak wiele skutecznych sposobów, aby zmniejszyć ich widoczność, a nawet całkowicie usunąć. Należy jednak działać szybko, zanim przejdą w fazę zanikową.
