Różnego rodzaju kwasy są często stosowane w przemyśle kosmetycznym i w medycynie. Kwas salicylowy charakteryzuje się działaniem przeciwzapalnym, dzięki czemu bywa składnikiem kosmetyków i leków. Kwas hialuronowy występuje w organizmie naturalnie, ale czasami występują niedobory, więc niektórzy dbają o jego suplementację. Preparat ten można spotkać nie tylko w salonach kosmetycznych, ponieważ bywa wykorzystywany na przykład w okulistyce czy ginekologii. Najważniejsza kwestia to jednak estetyka i pielęgnacja. Czy zabiegami z kwasem hialuronowym można poprawić swój wygląd i zadbać o skórę? Jak ta substancja wpływa na włosy? Na te i wiele innych pytań odpowiadamy w artykule!
Czym dokładnie są kwasy hialuronowe?
Hialuronian sodu to substancja naturalnie występująca w ludzkim organizmie. Bierze ona udział w różnych procesach. Gromadzi się zwłaszcza w warstwie skórnej, mazi stawowej i w ciele szklistym oka. Czasami jednak niektóre osoby cierpią na niedobory kwasu hialuronowego. Mniejsze zasoby tego składnika najczęściej mają osoby starsze, ponieważ ilość kwasu naturalnie zmniejsza się wraz z wiekiem. Kwas w formach suplementów może przyjmować różne postaci:
- preparatów wstrzykiwanych pod skórę;
- tabletek;
- kremów;
- płynów.
Sposób podania powinien zostać dostosowany do planowanego efektu.
Czym różnią się poszczególne typy kwasu hialuronowego?
Hialuroniany naturalnie występują w kilku odmianach. Różni je masa cząsteczkowa, a także długość budującego substancję łańcucha. Jednostką pomiaru są kilodaltony (kDa), a ilość jednostek ma wpływ na działanie danej odmiany. Odmiany kwasu hialuronowego mogą być:
- małocząsteczkowe – mają masę od 5 do 20 kDa i dzięki temu wnikają do głębokich partii skóry. Nawilżają wszystkie partie skóry, w tym także te głębokie;
- średniocząsteczkowe – te mają masę pomiędzy 100 a 300 kDa i utrzymują się przede wszystkim na naskórku. Nawilżają zewnętrzną warstwę skóry, ale ze względu na większą masę nie wnikają do jej głębi;
- wielkocząsteczkowe – ich masa to od 1000 do 1400 kDa. One również nie wnikają do wewnątrz skóry. Utrzymują się za to świetnie na jej powierzchni i tworzą dobrą barierę ochronną. Zapobiegają utracie wody i zapewniają odpowiednie nawilżenie wewnątrz tkanek.
Skąd pozyskiwany jest żel hialuronowy?
Kwas hialuronowy występuje naturalnie w organizmach żywych i jeszcze do niedawna pozyskiwany był od zwierząt. Najczęstszym źródłem pobierania tej substancji były najróżniejsze tkanki, np. grzebienie kogutów, gałki oczne bydła, a także skóry rekinów. Tego typu substancje stosunkowo często wywoływały jednak reakcje alergiczne. Zaczęto więc szukać innej metody pozyskiwania preparatu. Obecnie przy produkcji kwasu hialuronowego stosuje się przede wszystkim bakterie Streptococcus equi. Dzięki zachodzącej fermentacji mikrobiologicznej kwas w takiej formie mogą przyjmować także osoby unikające produktów odzwierzęcych.
Kwas hialuronowy – właściwości i działanie tej substancji
Jak już wspominaliśmy, kwas hialuronowy bierze udział w wielu procesach zachodzących w całym organizmie. Jest ich naprawdę sporo, dlatego omówimy te, które szczególnie zasługują na uwagę. Najważniejsze z nich to:
- wiązanie wody w organizmie – bez odpowiedniej ilości wody organizm ulega wysuszeniu. Zadaniem kwasu jest związanie tej substancji i utrzymanie jej w skórze. Kwas zapobiega zatem nadmiernemu parowaniu i utracie wody, co jest przyczyną wiotczenia skóry i powstawania zmarszczek;
- transport składników odżywczych – hialuronian bierze udział w przenoszeniu najważniejszych jonów, dzięki czemu zapewnia skórze sprężystość. Pozwala także utrzymać jej odpowiednią objętość i strukturę, co sprawia, że ciało zachowuje młody wygląd;
- funkcjonowanie mazi stawowej – bez kwasu hialuronowego chrząstka stawowa nie byłaby wystarczająco nawilżona. Z dodatkiem tej substancji maź stawowa jest odpowiednio lepka i sprężysta. Stawy zyskują w ten sposób optymalne możliwości ruchowe. Kwas zmniejsza bowiem tarcie i przedłuża żywotność kości;
- przyspieszenie procesu gojenia – kwas hialuronowy ma też właściwości przeciwzapalne. Tworzy odpowiednie środowisko dla leczenia ran. Jest niezbędny podczas usuwania skutków oparzeń, wrzodów i innych naruszeń skóry. To niezwykle istotna substancja, bo bez niej odbudowa tkanki byłaby niemożliwa;
- budowa strun głosowych – podobnie jak stawy, struny głosowe wymagają kwasu hialuronowego. Nawilża on bowiem śluzówkę, stwarzając odpowiednie środowisko dla tego organu. Potrafi zniwelować podrażnienia, które są czasem spowodowane pracą głosem. Jest polecany choćby nauczycielom czy lektorom;
- budowa ciałka szklistego oka – kwas buduje również poszczególne części oczu. Zapewnia w odpowiednich miejscach lepkość i sprężystość. Uczestniczy w tworzeniu filmu łzowego i odpowiada za właściwe nawilżenie tej części ciała.
Kwas hialuronowy – zabieg wstrzykiwania w różne części ciała
Jednym z najpopularniejszych zabiegów medycyny estetycznej jest wstrzykiwanie różnych substancji w partie ciała, które tego wymagają. Kwas hialuronowy jest szczególnie popularny przy zabiegach na twarz. Pozwala na wypełnienie zmarszczek i jest stosowany zazwyczaj podczas niwelowania zmarszczek mimicznych (np. kurzych łapek wokół oczu czy lwiej bruzdy na czole). Warto pamiętać, że kwas jest substancją naturalną, która już występuje w organizmie. Z tego powodu jego uzupełnianie nie będzie dawało trwałych efektów, a skutki są odczuwalne od 6 do 12 miesięcy.
Kwas hialuronowy na twarz a skutki uboczne
W większości przypadków nie występują długotrwałe skutki uboczne stosowania kwasu hialuronowego. Jest to jedna z zalet tej substancji, która naturalnie występuje w skórze. Dość częste są za to objawy związane z samym wkłuciem i wprowadzeniem kwasu pod skórę. Można zaobserwować niewielkie siniaki lub obrzęki wokół miejsca wkłucia. Czasami może pojawić się też rumień, a kolejne efekty uboczne to tkliwość i podwyższona wrażliwość. Wszystkie te niepożądane objawy ustępują zazwyczaj w przeciągu 72 godzin od wykonania zabiegu.
Jakie działanie ma kwas hialuronowy w kremie?
Wiele preparatów odmładzających lub wygładzających zmarszczki ma w składzie kwas hialuronowy. Kremy, które go zawierają, są alternatywą dla zastrzyków. Działają one zazwyczaj na większym obszarze niż zastrzyki, ponieważ odświeżają całą skórę na twarzy (i innych obszarach ciała). W naturalny sposób pomagają przywrócić promienny i świeży wygląd. Ważna kwestia dla wrażliwych osób to brak skutków ubocznych. Z oczywistych względów nie będzie bólu w miejscu wkłucia. Kremy z kwasem hialuronowym, jeśli będą stosowane regularnie, mogą dać podobny efekt do zabiegów medycyny estetycznej.
Kwas hialuronowy – działanie na włosy
Kwas hialuronowy jest oczywiście cenny dla skóry, ale może być także stosowany na zewnątrz organizmu. Bardzo często występuje jako składnik preparatów do włosów. Można skorzystać z jego właściwości w postaci:
- masek;
- szamponów;
- odżywek;
- serum i innych kosmetyków
Wyróżnia się bowiem skutecznym działaniem nawilżającym. Oprócz tego wygładza i zmiękcza włosy. Nadaje się przede wszystkim do odżywienia fryzury suchej i pozbawionej blasku. Dużą zaletą tego preparatu jest brak zbędnego obciążania włosów, dzięki czemu wyglądają naturalnie i zdrowo.
Leczenie kwasem hialuronowym w okulistyce
Zespół suchego oka i inne dolegliwości objawiające się wysuszeniem oczu mogą znacząco obniżyć komfort życia. Noszenie soczewek – mimo że często wygodne – także może skutkować podrażnieniami. Do niwelowania negatywnych skutków dolegliwości związanych z oczami również stosuje się kwas hialuronowy. Krople lub inne preparaty, które mają go w składzie nawilżają strukturę oka, dzięki czemu staje się mniej podatne na podrażnienia. Substancja bywa też stosowana w chirurgii okulistycznej, np. przy przeszczepie rogówki lub usuwaniu zaćmy. Ma także zastosowanie ochronne w laserowej chirurgii oczu.
Kwas hialuronowy – suplementacja w ginekologii
Nawracające infekcje dróg rodnych i okolic intymnych czasami wynikają z braku odpowiedniego nawilżenia. Kwas hialuronowy pozwala odzyskać odpowiednią równowagę, nawilżając śluzówkę. Substancja bywa również używana podczas leczenia dolegliwości związanych z menopauzą, na przykład suchości pochwy, podrażnień, pieczenia czy świądu. Może także zniwelować ból podczas stosunku. Kwas hialuronowy przydaje się także podczas połogu i może wspomóc odtworzenie funkcji dróg rodnych.
Syntetyczny i naturalny kwas hialuronowy w ortopedii
Reumatoidalne zapalenie stawów może wynikać z braku lub niedostatecznej ilości mazi stawowej. Osteoporoza, czyli groźna choroba związana z brakiem pewnych składników w kościach, wymaga specjalnej terapii. Kwas hialuronowy zawarty w odpowiednich preparatach przyczynia się do produkcji mazi stawowej i utrzymuje właściwą strukturę. Zmniejsza zatem stan zapalny i będący jego skutkiem ból, a także poprawia motorykę w obrębie stawu. Kwas można dostarczać w formie przepisanych przez lekarza suplementów lub zastrzyków, najczęściej w kolana lub inne stawy dotknięte bolesnymi zmianami.
Kwas hialuronowy do picia czy w tabletkach?
Kwas hialuronowy występuje w różnych postaciach, co sprawia, że można dostosować metodę do oczekiwanych efektów. Podczas wstrzykiwania substancji pod skórę zazwyczaj przyjmuje formę ampułek wypełnych skoncentrowanym żelem. Rozpuszczają się one pod skórą, uwalniając kwas. Podczas leczenia schorzeń stawowych często wykorzystuje się lekarstwa w formie roztworu do picia, choć można też znaleźć ten kwas w postaci tabletek. Czasami preparaty przyjmują formę żelu. Mają skoncentrowane, lecz jedynie miejscowe działanie. Popularne są również kosmetyki – krem, serum, maska odmładzająca. To często spotykane w drogeriach preparaty z kwasem hialuronowym.
Czy zabiegi z kwasem hialuronowym mogą być stosowane przez kobiety w ciąży i karmiące piersią?
Kremy i kosmetyki zawierające różne substancje zazwyczaj nie są groźne dla kobiet w ciąży. Inaczej jest niestety w przypadku zastrzyków, tabletek i płynów. Naukowcy nie zbadali jeszcze dokładnie wpływu kwasu hialuronowego na płód i zdrowie matki. Nie ma także badań na temat tego, czy preparat przenika do mleka. Trudno więc powiedzieć, czy jest bezpieczny dla noworodka karmionego piersią. W okresie ciąży i karmienia trzeba zatem wstrzymać się z wszelkimi zabiegami tego typu i należy odstawić preparaty z kwasem hialuronowym. Przed użyciem kremów i innych kosmetyków trzeba skonsultować to z ginekologiem prowadzącym ciążę.
Czy kwas hialuronowy może uczulać?
Każda substancja może uczulać, niezależnie od tego, czy ma pochodzenie naturalne, czy syntetyczne. Nie ma zatem znaczenia, z jakiego źródła pochodzi kwas hialuronowy. Substancja naturalnie występuje w organizmie, więc nie wywołuje zazwyczaj reakcji alergicznej, ale mogą zdarzyć się wyjątki od tej reguły. Czasami przyczyną są inne składniki danego preparatu, a nie sam kwas. Nieraz stężenie jest zbyt duże i pojawia się niepożądana reakcja organizmu. Niezależnie od przyczyny, objawów nie należy lekceważyć. Warto także najpierw przeprowadzić próbę, aby upewnić się, że zabieg lub kosmetyk będzie bezpieczny.
Kwas hialuronowy to naturalnie występująca substancja o szerokim działaniu, która świetnie wpływa na skórę i włosy. Oprócz zalet, jakie przynosi podczas zabiegów medycyny estetycznej, da się wymienić również inne. Substancja pomaga bowiem także w leczeniu m.in. stawów i oczu. Kobiety w ciąży i karmiące powinny uważać z jej stosowaniem, jednak pozostałe osoby nie mają raczej powodów do obaw czy wątpliwości. Jeśli chcesz uniknąć nieprzyjemnych skutków zastrzyku, wybierz kwas hialuronowy w formie kremu. Efekty powinny być równie zadowalające!
