Otyłość to choroba cywilizacyjna. Może być spowodowana niewłaściwym stylem życia, ale winne mogą być również geny. Ludzie otyli odczuwają dyskomfort związany z nadmierną liczbą kilogramów, poza tym są narażeni na różnego rodzaju choroby. Wyjaśniamy, jak walczyć z otyłością.
Nadwaga i otyłość to problem, który dotyka coraz więcej osób!
Otyłość należy traktować jako chorobę przewlekłą, która stanowi zagrożenia dla zdrowia, a czasami nawet i życia. Definiuje się ją jako nieprawidłowe lub nadmierne nagromadzenie tłuszczu w organizmie. Według Narodowego Funduszu Zdrowia w Polsce co drugi dorosły waży za dużo. Szczególnie niebezpieczna jest otyłość brzuszna, która zwiększa ryzyko chorób metabolicznych. Jak każdą inną chorobę, należy ją właściwie diagnozować i leczyć. W przypadku mężczyzn z otyłością brzuszną mamy do czynienia, gdy obwód w pasie jest wyższy niż 94 cm, a u kobiet niż 80 cm.
W sklepach dostępnych jest wiele preparatów odchudzających, które mają przynieść natychmiastowe skutki, ale zdecydowana większość z nich nie ma potwierdzonej skuteczności. Jednak ich ilość wskazuje na skalę problemu. Wiele ludzi bezskutecznie walczy z nadmiarem zbędnych kilogramów, a co gorsza nie jest w stanie określić przyczyny swojego problemu.
Zawartość tkanki tłuszczowej w ciele. Wskaźnik BMI prawidłowej masy ciała
BMI określa ilość tkanki tłuszczowej w ciele. Prawidłowa wartość wynosi od 18,5 do 24,9 kg/m. Aby je obliczyć, trzeba podzielić masę ciała (w kilogramach), przez wzrost podniesiony do kwadratu (w metrach).
Co oznacza wskaźnik BMI:
- BMI 17–18,5 – niedowaga;
- BMI 18,5–24,9 – prawidłowa waga;
- BMI 25–29,9 – nadwaga;
- BMI 30–34,9 – otyłość I stopnia;
- BMI 35–39,9 – otyłość II stopnia;
- BMI powyżej 40 – otyłość III stopnia.
Trzeba jednak wziąć pod uwagę fakt, że w przypadku niektórych osób wskaźnik BMI nie jest wystarczający. Osoby uprawiające sport mogą mieć wyższą wagę ze względu na ilość tkanki mięśniowej. Poza tym nie zaleca się stosowania tego wskaźnika dla dzieci poniżej 14. roku życia i kobiet w ciąży.
Czy otyłość jest uwarunkowana genetycznie? Dlaczego tyjemy?
Przyczyną choroby są często błędy dietetyczne, takie jak spożywanie zbyt dużej ilości cukrów. Częstość występowania otyłości wzrasta wraz z wiekiem. Dzieje się tak dlatego, że z czasem spada tempo przemiany materii.
Najczęstsze przyczyny otyłości i nadwagi:
- czynniki genetyczne;
- siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej;
- problemy hormonalne;
- przyjmowane leki;
- czynniki środowiskowe;
- niewłaściwa wysokokaloryczna dieta i złe nawyki żywieniowe;
- niektóre choroby, takie jak cukrzyca czy zespół policystycznych jajników.
Do rozwoju otyłości przyczyniają się również zmiany cywilizacyjne, takie jak powszechna dostępność do urządzeń elektronicznych i środków transportu. Ta choroba może również wynikać z zaburzenia działania ośrodka głodu i sytości, występującego w podwzgórzu.
Czy otyłość jest niebezpieczna? Powikłania i skutki otyłości
Większość otyłych osób nie jest zadowolona ze swojego wyglądu. Ale czy to tylko problem estetyczny? Otyłość wiąże się z dyskomfortem spowodowanym nadmierną ilością kilogramów, ale przede wszystkim niesie ze sobą wiele zagrożeń dla zdrowia.
Do najczęstszych powikłań otyłości należą między innymi:
- choroby układu krążenia;
- bezdech senny;
- choroby kości, ścięgien i mięśni;
- nadciśnienie tętnicze;
- cukrzyca typu 2;
- nowotwory jelita grubego, piersi i trzustki;
- stłuszczenie wątroby;
- zaburzenia hormonalne;
- miażdżyca;
- bezpłodność;
- choroby przewodu pokarmowego;
- bóle pleców;
- refluks.
To tylko niektóre z chorób, jakie mogą pojawić się u osób otyłych. Osoby z nadwagą są bardziej narażone na depresję i samotność spowodowaną odrzuceniem ze strony społeczeństwa. Ponadto otyłość może prowadzić do zaburzeń emocjonalnych.
Otyłość u dzieci. Konsekwencje otyłości dzieci i młodzieży
Problem otyłości nie dotyka wyłącznie osób dorosłych, ale dotyczy również dzieci. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że 10% dzieci i młodzieży ma problem z nadmiarem zbędnych kilogramów. Ma to wpływ nie tylko na ich stan zdrowia. Otyłość u dzieci często wiąże się też z niską samooceną i obniża jakość życia. W większości przypadków otyłość u dzieci jest spowodowana czynnikami środowiskowymi, a nie genetycznymi. Dzieci często wybierają kaloryczne przekąski, takie jak chipsy i fast foody, zamiast zdrowej, wartościowej żywności. Poza tym coraz częściej brakuje im aktywności fizycznej, bo wolą komputer lub telewizor niż ruch i zabawy na świeżym powietrzu. Dlatego w obecnych czasach dzieci są narażone na nadwagę i otyłość, jak jeszcze nigdy wcześniej.
Otyłość prosta – najczęściej występujący rodzaj otyłości
Ze względu na przyczyny tej choroby wyróżniamy:
- otyłość wtórną (objawową) – jej przyczyną są choroby przebiegające z zaburzeniami gruczołów wydzielania wewnętrznego, choroby podwzgórza lub czynniki genetyczne. Może się również rozwinąć na skutek długotrwałego przyjmowania niektórych leków;
- otyłość pierwotną (prostą) – związana jest ze spożywaniem wysokokalorycznej żywności i brakiem ruchu.
Aby rozpoznać, z którym rodzajem otyłości mamy do czynienia, trzeba przeanalizować zapotrzebowanie energetyczne organizmu i ilość przyjmowanych kalorii. Jeśli dieta jest odpowiednio zbilansowana, wtedy może my podejrzewać otyłość wtórną, której często towarzyszą objawy innej, równocześnie występującej choroby.
Walka z otyłością pierwotną jest długim i niełatwym procesem, ale z odpowiednim planem można pokonać tę chorobę.
Leczenie otyłości. Leczenie zachowawcze i profilaktyka otyłości
Niestety leczenie nadwagi i otyłości wymaga czasu. Optymalna jest utrata od 0,5 do 1 kg masy ciała tygodniowo. Zbyt szybka utrata wagi może się odbić na zdrowiu lub prowadzić do efektu jojo. Zwiększenie aktywności fizycznej jest niezbędne przy redukcji masy ciała. Można zacząć od regularnych spacerów. Dobre efekty przynosi również pływanie, jazda na rowerze lub ćwiczenia w wodzie. Są to aktywności, które pomogą schudnąć, ale nie obciążają nadmiernie układu szkieletowo-mięśniowego. Kolejnym ważnym krokiem jest ograniczenie spożycia cukrów i soli. W ustaleniu prawidłowego jadłospisu pomaga dietetyk, do którego pacjenta może skierować lekarz rodzinny. Poza tym lekarz sprawdza obwód talii i zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie. To pomoże mu określić przyczynę nadmiernych kilogramów i dobrać leczenie.
Ile kosztuje operacja zmniejszenia żołądka?
Zabieg chirurgicznego zmniejszania żołądka jest bezpieczny. Od lat stosuje się go z powodzeniem w wielu klinikach. Metoda ta jest pomocna, kiedy chory cierpi na ogromny problem z otyłością. Pamiętaj, że jest to schorzenie, które generuje wiele dodatkowych nieprawidłowości w organizmie na różnym podłożu. Bywa tak, że dieta i ćwiczenia nie są wystarczające. Ile kosztuje operacja zmniejszania żołądka i na czym polega? Odpowiednio wcześniej pacjent musi przejść specjalne konsultacje przed całą procedurą, łącznie z badaniami krwi. Wszystko przebiega w znieczuleniu ogólnym. Usuwany jest żołądek w objętości nawet do 4/5, a także miejsce, które zmusza nas do podjadania. Cena zmniejszenia żołądka uzależniona jest od wybranej metody i oscyluje od kilku, nawet do 30 000zł.
Leczenie farmakologiczne i chirurgiczne
W niektórych przypadkach leczenia otyłości stosuje się leki ograniczające apetyt, które są dostępne na receptę. Ich działanie może polegać na zmniejszeniu wchłaniania tłuszczów w przewodzie pokarmowym. Podczas przyjmowania leków należy cały czas pozostawać pod opieką lekarską. Ich efekt będzie widoczny jedynie w połączeniu z dietą i aktywnością fizyczną. U osób, które mają dużą nadwagę, a do tego nie zadziałało u nich leczenie zachowawcze, można zastosować również zabiegi chirurgiczne. Polegają one na usunięciu fragmentu żołądka lub jelita.
Bez względu na aktualną wagę ważne jest, aby zapobiegać otyłości. Walka z nią nie zawsze jest łatwa i czasami potrzebna jest pomoc psychologiczna. Kompulsywne objadanie się jest zaburzeniem psychicznym.