Zapewne słyszałaś o czymś takim jak kalkulator BMI. Jeśli jednak nadal nie zgłębiłaś tego tematu – czas się nim zainteresować. BMI to wcale nie są cyferki stworzone po to, by cię przygnębiać. Wręcz przeciwnie – ten kalkulator wagowy powstał z chęci usprawnienia działania organizmu. Oblicz BMI, aby dowiedzieć się, czy grożą ci jakieś choroby metaboliczne i czy nie warto zmienić swojej diety na zdrowszą. Nie wiesz, jak obliczać BMI? Bez obaw, dziś ci w tym pomożemy!
Co to jest wskaźnik BMI?
Wskaźnik BMI to skrót od angielskiej nazwy „body mass index” – czyli wskaźnik masy ciała. Znany jest też pod mniej popularną nazwą jako wskaźnik Queteleta II. Obowiązująca tabela BMI, podająca możliwe wartości, została opracowana wyłącznie dla dorosłych. Nie można stosować jej dla dzieci. Jeżeli zależy ci na tym, aby ocenić masę ciała i prawidłowy rozwój swojego dziecka – dla nich używane są siatki centylowe. Musi być ona dostosowana do norm danego społeczeństwa.
Kto wymyślił przelicznik BMI – krótka historia
Wskaźnik BMi został wymyślony w 1832 roku w Belgii przez matematyka Adolfa Queteleta. To właśnie od jego nazwiska wzięła się druga nazwa liczonej wartości. Adolf Quetelet był wszechstronnie uzdolnionym naukowcem. W ciągu swojego życia prowadził wiele różnych badań. Część z nich miała odpowiedzieć na pytanie, co najczęściej powoduje zgony na terenie różnych krajów. Quetelet był bardzo zaangażowany w zgłębianie tajników medycyny, a także działania organizmu człowieka.
W badaniach, które prowadził, uczestniczyło wielu ochotników. Na podstawie danych, które zebrał, naukowiec dostrzegł pewną zależność. Zauważył, że masa ciała i wzrost człowieka są ze sobą ściśle powiązane. Ustalił, że waga rośnie proporcjonalnie do kwadratu wzrostu ludzi. Dzięki jego badaniom i wnioskom powstała tabela BMI z zawartymi w niej informacjami o prawidłowej, niedostatecznej i za dużej wadze.
Kalkulator wagowy, jaki znamy dzisiaj, został przemianowany w 1972 roku właśnie na wskaźnik BMI. Ta nazwa jest zdecydowanie łatwiejsza do zapamiętania i wymówienia. Współczynnik masy ciała używany jest do dziś w celu ustalenia zdrowych proporcji i wczesnego wykrycia chorób.
Waga, BMI – jaka jest między nimi zależność?
Biorąc pod uwagę powyższe informacje, może wydawać się, że masa ciała i wskaźnik BMI to praktycznie to samo. Otóż wcale nie! Jest jednak między nimi ścisła zależność. Aby obliczyć jego wartość, trzeba znać swoją masę ciała (w kilogramach) i wzrost (w metrach). Na tej podstawie możesz obliczyć BMI samodzielnie lub skorzystać z wygodnego narzędzia internetowego, jakim jest kalkulator wagowy.
Często nie wystarczy, że znasz swoją masę ciała. Owszem, w niektórych przypadkach nadwaga i dysproporcje w ciele są widoczne gołym okiem. Jednak nie zawsze tak jest. Co więcej, twoja waga może różnić się w zależności od sylwetki, wzrostu i innych czynników indywidualnych. Wskaźnik BMI daje więcej informacji na temat twojego zdrowia niż sama waga.
Po co obliczyć BMI?
Wskaźnik BMI pozwala ustalić zagrożenie powstawaniem różnych chorób. Jeżeli będziesz regularnie śledzić swój współczynnik BMI i adekwatnie reagować na jego wskazania, możesz uniknąć wielu problemów związanych z nadwagą i otyłością. Do chorób, które mogą z nich wynikać, zalicza się m.in. cukrzycę, niedokrwienie serca, miażdżycę. Im wyższa wartość wskaźnika, tym większe zagrożenie dla twojego zdrowia, a nawet życia.
Nie oznacza to jednak, że powinnaś dążyć do jak najniższych wartości. BMI pozwala też rozpoznać niedowagę. Może ona być równie groźna dla twojego zdrowia, jak nadwaga. Możesz poznać swoje BMI online całkowicie za darmo oraz przeanalizować obowiązują tabelę BMI. Gdy porównasz te wyniki, dowiesz się, czy twoja masa ciała jest w normie, czy wymaga jakiegoś działania.
Jak stosować kalkulator BMI?
Chcesz obliczyć BMI, ale nie masz pojęcia, jak się za to zabrać? Istnieje wiele zaufanych, darmowych stron internetowych, które obliczą za ciebie BMI online. Jednak jeżeli chcesz zrobić to samodzielnie, to nic trudnego. Nauczymy cię, jak obliczyć BMI. Będzie ci potrzebny tylko jeden prosty wzór.
BMI to masa ciała (kg) podzielona przez wzrost (m) podniesiony do kwadratu. A więc, jeżeli masz 1,65 m wysokości i ważysz 55 kg, twój wskaźnik BMI to 20,20. Oznacza to, że proporcja pomiędzy twoją wagą a wysokością jest prawidłowa i prawdopodobnie jesteś zdrowa. Internetowe przeliczniki uwzględniają do tego też wiek i płeć. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, co twój wynik oznacza dla twojego ciała i jego zdrowia.
normy BMI – tabela WHO
Wiesz już, jak poznać swój przelicznik BMI. Obliczyłaś wartość dla swojego ciała? Otrzymany wynik prawdopodobnie nic ci nie mówi. Dowiedz się, co oznacza twój wskaźnik BMI:
- <16 – wygłodzenie (zwiększone ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych);
- 16-16,99 – wychudzenie (zwiększone ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych);
- 17-18,49 – niedowaga (zwiększone ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych);
- 18,5-22,99 – niski przedział normy (prawidłowa masa ciała);
- 23-24,99 – wysoki przedział normy (waga prawidłowa);
- 25-27,49 – lekka nadwaga (lekkie ryzyko wystąpienia chorób towarzyszących otyłości);
- 27,50-29,99 – zaawansowana nadwaga (średnie ryzyko chorób towarzyszących otyłości);
- 30-34,99 – otyłość I stopnia (wysokie ryzyko wystąpienia chorób towarzyszących otyłości);
- 35-39,9 – otyłość II stopnia (bardzo wysokie ryzyko wystąpienia chorób towarzyszących otyłości);
- >= 40 – otyłość III stopnia (ekstremalne ryzyko wystąpienia chorób towarzyszących otyłości).
Pożądany wskaźnik BMI wygląda też nieco inaczej dla osób w różnym wieku:
- 19-24 lata: 19-24;
- 25-34 lata: 20-25;
- 35-44 lata: 21-26;
- 45-54 lata: 22-27;
- 55-64 lata: 23-28;
- powyżej 64 lat: 24-29.
Jeśli twój wynik wzbudził u ciebie wątpliwości lub niepokój – udaj się na konsultację do lekarza lub dietetyka.
Licznik BMI – wady i nieścisłości
Musisz pamiętać, że indeks masy ciała nie jest żadną świętą księgą zdrowia i proporcji. Przelicznik BMI powstał prawie 200 lat temu. W tamtych czasach nauka o ciele człowieka nie była na tak zaawansowanym poziomie jak dziś. Klasyfikacja BMI nie uwzględnia jednej bardzo ważnej rzeczy – typu budowy ciała. Przykładowo, możesz mieć BMI 26, a zawartość tkanki tłuszczowej w twoim ciele może wynosić 10 lub 30%. Co więcej, duża masa może nie mieć nic wspólnego z tłuszczem, tylko z:
- rozwiniętą masą mięśniową;
- nagromadzoną wodą pozakomórkową;
- masą kostną.
Powyższe czynniki w ogromnym stopniu wpływają na wagę. Co więcej, mogą wahać się z dnia na dzień oraz wraz z wiekiem. Wskaźnik BMI u kulturystów i niektórych sportowców może wskazywać na poważną nadwagę – podczas gdy tak naprawdę mają znikomą ilość tłuszczu w organizmie. Nie uwzględnia on również różnic w budowie ciała i ilości tkanki tłuszczowej wśród kobiet i mężczyzn. Aby zaradzić temu problemowi, stosuje się różne metody. Można posłużyć się fałdomierzem lub proporcją pomiędzy obwodem talii a obwodem bioder. Istnieją też specjalne wagi, które pomagają ustalić zawartość tłuszczu w organizmie.
BMI a indywidualne kwestie
Klasyczny licznik BMI nie uwzględnia też różnic kulturowych, płciowych i wiekowych. Nowoczesne kalkulatory zostały poszerzone o funkcje, które to naprawiają. Kobiety mają statystycznie większą zawartość tłuszczu w organizmie niż mężczyźni z takim samym BMI. Z kolei narody azjatyckie są bardziej narażone na cukrzycę nawet przy niskich wartościach BMI.
Inaczej też wygląda prawidłowy wskaźnik w różnym wieku. Pamiętaj, że tkanka tłuszczowa nie jest jednoznacznie zła. Chroni narządy wewnętrzne, działa termoizolacyjnie i pozwala przetrwać długie, poważne choroby.
Czy istnieje lepszy kalkulator wagowy?
Wskaźnik BMI to najpopularniejszy, lecz nie jedyny sposób na określenie prawidłowych proporcji w ciele. Istnieje też kilka innych wskaźników, których znajomość pomoże ci lepiej zadbać o swoją sylwetkę. Żaden z nich nie powinien być jednak traktowany jak wyrocznia. Dostarczają jedynie szacowane dane, które należy traktować jako wsparcie lub wskazówkę:
- BAI – wylicza się go na podstawie stosunku obwodu bioder i wzrostu, z uwzględnieniem płci i wieku. Daje dość dobrą informację na temat stopnia otłuszczenia ciała;
- WHR – jest to stosunek obwodu pasa do bioder, który informuje o typie otyłości;
- ABSI – uwzględnia wzrost, obwód talii i wagę; pozwala ustalić typ sylwetki;
- SBSI – dzięki niemu lepiej poznasz swój rodzaj sylwetki. Jako jedyny obejmuje też powierzchnię ciała i długość tułowia.
Wskaźnik BMI nie jest w stanie dostarczyć jasnych, niepodważalnych danych o twojej masie ciała ani zdrowiu. Jest to jedynie narzędzie, które ułatwia obrazowanie struktury twojej sylwetki. Współczynnik BMI może być pierwszą wskazówką o potrzebie wizyty u lekarza lub dietetyka. Nie powinnaś jednak traktować tego jako skali wartościowania swojego ciała. Zanim rozpoczniesz odchudzanie, upewnij się, że twoje ciało faktycznie go potrzebuje. Warto poznać też skład swojego organizmu – ilość zgromadzonej wody, tłuszczu i mięśni.
