Pantenol (łac. Panthenol) jest substancją mającą szerokie zastosowanie w kosmetyce i farmacji. Inaczej nazywany jest prowitaminą B5. Wynika to z faktu, że pantenol przekształca się w wyniku reakcji chemicznych (utleniania) w witaminę B5, zwaną również kwasem pantotenowym. Wyróżnia się dwie formy tej substancji – prawo- i lewoskrętną. D-pantenol, czyli pantenol prawoskrętny, jest często wykorzystywany w produkcji kosmetyków, gdyż wykazuje największą trwałość i stabilność.
Działanie i cechy produktów z panthenolem
Działanie pantenolu w wyrobach medycznych jest bardzo wszechstronne. Dzięki niewielkim rozmiarom cząsteczki jest w stanie wniknąć w głąb skóry oraz włosa. To substancja, która z łatwością wiąże wodę (ma właściwości hydrofilowe), dlatego wykorzystuje się ją w wielu produktach kosmetycznych. Jak działa pantenol?
- łagodzi zaczerwienienia i podrażnienia;
- nawilża;
- chroni przed utratą wody z naskórka;
- wzmacnia barierę tłuszczową skóry;
- regeneruje;
- wygładza;
- pobudza komórki do odnowy;
- wygładza i nabłyszcza strukturę włosa;
- działa antybakteryjnie;
- niweluje zniszczenia w łodydze włosa;
- konserwuje kosmetyk.
Zastosowanie w kosmetykach – kremy, szampony, maski, pianki na oparzenia
Podczas produkcji kosmetyków stosuje się pantenol – jego pochodna, czyli kwas pantotenowy, jest niestety zbyt nietrwała. Pantenol (D-pantenol) w kosmetyce można spotkać w większości preparatów do pielęgnacji twarzy, ciała, włosów. Szczególne zastosowanie znalazł w produktach specjalnych, tj. po opalaniu, które mają za zadanie łagodzić podrażnioną lub poparzoną skórę. Te właściwości łagodzące wykorzystuje się również w kosmetykach po depilacji, kiedy skóra wymaga specjalnego traktowania i jest narażona na wrastanie włosów.
Działanie nawilżające
Pantenol w kremie pełni funkcję humektantu – działa nawilżająco. Jest również konserwantem. Jego obecność zabezpiecza kosmetyk przed wysychaniem. Żele do mycia, toniki – tam również często stosuje się witaminę B5 jako środek wyciszający podrażnioną skórę, łagodzący i nawilżający. Balsamy i masła do ciała to produkty, gdzie również jest ona dodawana.
Regeneracja dla uszkodzonych włosów, dłoni i paznokci
W preparatach do włosów (szampony, maski, odżywki) wykorzystuje się dwie formy alkoholu pantotenowego (prawo- i lewoskrętną). Udowodniono, że wykazują silne powinowactwo do keratyny – białka, które m.in. tworzy strukturę włosa. Dodatek pantenolu silnie regeneruje powstałe zniszczenia. Znalazł on również zastosowanie w kremach do dłoni oraz odżywkach do paznokci.
Stężenie pantenolu w kosmetykach szacuje się średnio na ok. 5%.
Bezpieczeństwo stosowania preparatów z pantenolem
Panthenol jest substancją bezpieczną. Nie ma przeciwwskazań do jego stosowania. Również kobiety w ciąży i w okresie laktacji mogą używać preparatów z tą substancją czynną. Witamina B5 wskazana jest do stosowania do każdego rodzaju cery, nawet problematycznej. Nie ma ona bowiem właściwości zapychających – komedogennych – ani uczulających. Jest dobrze tolerowana przez alergików i osoby ze skórą nadwrażliwą.
Panthenol – naturalny czy syntetyczny?
Prowitamina B5 jest związkiem organicznym, alkoholem. Wytwarza się ją syntetycznie.
Wpływ na środowisko
Nie odnotowano negatywnego wpływu pantenolu na środowisko.
Pantenol – przyjazny weganom
Pantenol nie zawiera w sobie składników pochodzenia zwierzęcego – jest substancją przyjazną weganom.
Inne – ciekawostka
Warto wiedzieć, że pantenol, a dokładniej kwas pantotenowy, to naturalny składnik występujący w skórze człowieka. Odpowiada za jej nawilżenie oraz odżywienie. Jest niezbędny do jej prawidłowego funkcjonowania. To jedna z substancji kosmetycznych, która praktycznie nie wykazuje właściwości uczulających. Latem to bezcenna pomoc dla skóry poparzonej słońcem.
Bibliografia:
https://cosmeticsinfo.org/ingredient/panthenol
https://incibeauty.com/en/ingredients/5791-panthenol