Grzybica skóry gładkiej najczęściej wywołana jest przez dermatofity, czyli grzyby bytujące na powierzchni skóry oraz paznokci. Przyczyniają się one do stanu zapalnego skóry, który daje szereg uciążliwych objawów. Typowymi zmianami dla grzybicy są złuszczające się i swędzące ogniska rumieniowe. Taki stan niekiedy wymaga terapii ogólnoustrojowej. Na szczęście istnieje wiele skutecznych sposobów na leczenie tego rodzaju zakażeń. Przedstawiamy je poniżej. Sprawdź!
Grzybica skóry gładkiej – czym jest?
Grzybica skóry zaliczana jest do powszechnie występujących chorób zakaźnych. To jedna z najczęstszych dolegliwości, z którymi pacjenci zgłaszają się do dermatologa. Spowodowana jest przez dermatofity, pleśnie lub drożdżaki. Niektóre z nich wchodzą w skład flory bakteryjnej człowieka, a jedynie około 150 gatunków wywołuje przykre infekcje naskórka. Dodatkowo na rozwój grzybicy wpływ mają czynniki takie jak:
- obniżona odporność;
- niedostateczna higiena;
- niedobór witamin, zwłaszcza tych z grupy B.
Rodzaje grzybicy
Grzybica to choroba, która może występować praktycznie na wszystkich częściach ciała, ale najczęściej diagnozowana jest grzybica skóry, która obejmuje stopy i dłonie oraz głowę. Powierzchniowe odmiany tej choroby ograniczają się do warstwy rogowej naskórka. Objawy mogą pojawić się zarówno na owłosionej skórze czy fałdach skórnych, jak i w jamie ustnej. Do najczęstszych chorób należy też grzybica pochwy, nazywana drożdżycą. Zmiany chorobowe mogą pojawiać się też w pachwinach, ze względu na panujące w tym miejscu ciepłe i wilgotne środowisko. Do rzadszych odmian tego schorzenia należy grzybica skóry twarzy.
Rozpoznanie grzybicy
Pierwsze objawy grzybicy skóry często bywają niezauważone, ponieważ choroba ta rozwija się powoli. Na początku zwykle pojawiają się wykwity o różowym bądź czerwonym odcieniu, które są wyraźnie oddzielone od zdrowej skóry. Zmianom tym towarzyszy uporczywy świąd, który w większości przypadków motywuje chorego do odwiedzenia lekarza. Na rumieniach z czasem powstają łuszczące się zmiany, którymi łatwo się zarazić. Mogą pojawiać się na nich krosty lub pęcherzyki, które z czasem pękają. Chorzy mogą narzekać też na pieczenie skóry i ból. Zmiany skórne przyjmują formę brunatnych strupów.
Grzybica stóp i paznokci – objawy zakażenia
Infekcje grzybicze bardzo często pojawiają się na stopach i paznokciach. Można wtedy zaobserwować zaczerwienienie w okolicy palców – szczególnie między 4 a 5 palcem u stopy. Niekiedy nawet dochodzi do pęknięcia skóry w tym miejscu, co jest niezwykle bolesne. Chorobie towarzyszy też przykry zapach, a zmiany mają tendencje do łuszczenia się. Do zakażenia skóry bardzo często dochodzi podczas korzystania z basenu czy wspólnego obuwia. Nieleczona grzybica stóp rozprzestrzenia się na okoliczne tkanki i może mieć negatywny wpływ na cały organizm. Natomiast grzybica paznokci objawia się żółtymi lub czarnymi przebarwieniami oraz pofałdowaną płytką i licznymi odkształceniami na niej.
Inne objawy grzybicy
Kolejnym rodzajem grzybicy jest drożdżyca, czyli choroba dotykająca błony śluzowe. Zmiany te obserwuje się w jamie ustnej, gdzie przybierają postać bolesnych grudek, którym towarzyszy pieczenie i ból. Występują też w pochwie, gdzie choroba objawia się wyjątkowo uporczywym świądem i pieczeniem. Stan zapalny przyczynia się do serowatych upławów. Okolice intymne są zaczerwienione i opuchnięte. Chorym na tę odmianę towarzyszy uczucie pieczenia i dyskomfortu podczas kąpieli lub oddawania moczu. Do rozwoju tej postaci drożdżycy może dojść podczas stosunku płciowego z zakażonym partnerem lub poprzez używanie tych samych ręczników czy innych przyborów osobistych.
Grzybica owłosionej skóry głowy
Objawy tego schorzenia mogą występować także na skórze owłosionej. W takim przypadku najczęściej rozwija się grzybica drobnozarodnikowa występująca na głowie, rzadziej zlokalizowana jest na tułowiu czy karku. Wywołana jest przez zarodniki chorobotwórcze pochodzenia zwierzęcego lub ludzkiego. Bardzo często występuje u dzieci w wieku szkolnym. Ma postać przewlekłą, która ustępuje w okresie dojrzewania. Na skórze głowy pojawia się też łupież pstry lub grzybica strzygąca, co jest związane z wypadaniem włosów. Grzybica strzygąca wywołana jest przez grzyby antropofilne i objawia się czerwonymi ogniskami chorobowymi.
Jak można się zarazić?
Do zakażenia grzybicą skóry lub włosów i paznokci zazwyczaj dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z zarodnikami, czyli zakażonym człowiekiem – na przykład występującymi na jego ciele krostkami lub rumieniem. Niekiedy wystarczy jedynie kontakt z jego rzeczami osobistymi, na przykład ręcznikiem, klapkami czy grzebieniem. Grzyby lubią rozwijać się w wilgotnych i ciepłych warunkach, dlatego łatwo zarazić się nimi na basenie lub saunie. Także noszenie obcisłej bielizny ze sztucznych materiałów lub nieprzewiewnego obuwia może ułatwić rozwój grzybicy skóry.
Skąd możesz wiedzieć, że to grzybica skóry?
Rozpoznanie grzybicy skóry nie zawsze jest tak łatwe, jak mogłoby się to wydawać. Istnieje bowiem wiele różnych chorobotwórczych grzybów, a objawy choroby przyjmują najróżniejsze postacie. W takiej sytuacji lekarz zaleca badanie mykologiczne, czyli pobranie zeskrobiny z chorego miejsca. Następnie może zaordynować skuteczne leczenie. Najczęściej stosowanym środkiem w leczeniu grzybicy jest mikonazol, który stosuje się miejscowo. Może być podawany w przypadku infekcji mieszanych grzybiczo-bakteryjnych.
Leczenie grzybicy
Leczenie tej choroby skóry uzależnione jest od stopnia jej zaawansowania i nasilenia objawów. Im wcześniej zostanie zdiagnozowania, tym szybciej i sprawniej przebiega proces leczenia. Na początku stosuje się głównie przeciwgrzybicze leki miejscowe aplikowane bezpośrednio na zmienioną chorobowo skórę. Na rynku jest duży wybór preparatów przeciwgrzybiczych – w formie sprayów, kremów, maści lub żelów. Jeżeli na kończynach lub innych częściach ciała znajduje się bardzo wiele zmian, konieczne jest jednak stosowanie leków doustnych, głównie antybiotyków. Ciężkie grzybice układowe wymagają odpowiedniego leczenia pod stałą kontrolą lekarską.
Rola profilaktyki
W przypadku grzybicy skóry sprawdza się powiedzenie, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Ważne jest dbanie o wysoki poziom higieny – zwłaszcza jeżeli chodzi o stopy oraz miejsca intymne. Na basenie i plaży należy używać osobistych klapków oraz świeżo wypranych ręczników. W zapobieganiu grzybicy ważny jest odpowiedni dobór odzieży – sprawdzają się buty i ubrania z naturalnych i przewiewnych materiałów. Nie powinno się pożyczać przyborów do pielęgnacji. Wskazane jest stosowanie preparatów antybakteryjnych do stóp. Warto też zadbać o zdrową i urozmaiconą dietę, aby uniknąć niedoborów i spadku odporności.
Grzybica to choroba dająca uciążliwe objawy, jednak można zrobić sporo, aby jej zapobiegać. Podstawą są dobre nawyki oraz higieniczny tryb życia. Natomiast już w przypadku wystąpienia objawów, najlepiej od razu rozpocząć leczenie, zanim infekcja zdąży się rozprzestrzenić. Trafna diagnoza, a także konsekwencja w aplikowaniu leków są gwarancją sukcesu w kuracji przeciwgrzybowej.
