Prawdopodobnie wiele osób słyszało powiedzenie o łyżce dziegciu w beczce miodu. Czym jednak jest dziegieć? Jaki ma związek z produktami do pielęgnacji? Czy obecnie można go spotkać w składzie kosmetyków, których używasz na co dzień? Po lekturze naszego artykułu na pewno będziesz wiedzieć więcej!
Dziegieć – co to?
Dziegieć pozyskuje się w wyniku długotrwałego podgrzania materiału organicznego (w wyniku suchej destylacji drewna, węgla, kory lub torfu) do wysokich temperatur. Na czym polega sucha destylacja kory? Ulatniające gazy skraplają się, w wyniku czego powstaje między innymi lepka maź (przypominająca klej lub smar) zwana dziegciem.
Właściwości lecznicze dziegciu
Właściwości dziegciu są bardzo szerokie. Działa on przeciwzapalnie, antyseptycznie, przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. W związku z tym, że powstaje z wielu różnych materiałów, jego działanie może być nieco odmienne.
Rodzaje dziegciu
Aby poprawnie określić właściwości dziegciu, należy zwrócić uwagę na tworzywo organiczne, z którego powstaje. Oto typy, które możemy wyróżnić i działanie poszczególnych rodzajów:
- dziegieć brzozowy – działanie regenerujące, przeciwzapalne, antybakteryjne i przeciwgrzybicze;
- dziegieć sosnowy – działanie przeciwzapalne, przeciwgrzybicze i przeciwpasożytnicze. Łagodzi świąd i ból;
- dziegieć jałowcowy – działanie przeciwzapalne i odkażające;
- dziegieć bukowy – działanie odkażające i przeciwzapalne. Osusza ranę i chroni ją przed drobnoustrojami;
- dziegieć węglowy – działanie przeciwświądowe, przeciwgrzybicze i przeciwzapalne.
Zastosowanie dziegciu. Czy można bezpiecznie stosować w leczeniu łuszczycy?
Szerokie działanie dziegciu sprawia, że odgrywa ważną rolę podczas sporządzania specyfików farmaceutycznych i kosmetycznych.
Mydło dziegciowe – właściwości
Mydło dziegciowe wykazuje działanie przeciwzapalne, antybakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwświądowe. Dzięki temu może być stosowane przez osoby z problemami skórnymi i zapaleniem skóry (to np. łojotokowe zapalenie skóry, trądzik, grzybica, podrażnienia). Można je również aplikować na włosy, gdyż jest pomocne w walce ze złuszczającą się skórą głowy i łupieżem. Takie mydła dostępne są zarówno w płynie, jak i w kostce.
Olejek dziegciowy
Olejek z dziegciem stosowany na skórę wykazuje podobne działanie, jak mydło z dodatkiem dziegciu. Tym, co odróżnia produkty, jest sposób aplikacji. Aby stosowanie olejku było łatwiejsze, a jego działanie – bardziej intensywne, producenci łączą dziegcie z innymi substancjami. Są nimi, chociażby, olejek migdałowy czy rycynowy. Działanie przeciwłupieżowe dziegciu sprawia, że olejek można również dodawać do szamponu do włosów.
Maść z dziegciem
Dziegieć stanowi również dodatek do takich specyfików, jak maści i kremy dla osób z zaburzonym procesem rogowacenia naskórka. Maść dziegciowa łagodzi stany zapalne, łojotok i świąd skóry. Działa na nią antyseptycznie.
Dziegieć brzozowy na łuszczycę
Właściwości dziegciu okazują się bardzo cenne w leczeniu łuszczycy. Wówczas najczęściej wykorzystuje się dziegieć z brzozy. Z pomocą przychodzą mydła dziegciowe, kremy, balsamy, maści, a także szampony. Niektóre z tych produktów łączą działanie dziegciu z innymi substancjami, na przykład o właściwościach nawilżających, co w przypadku łuszczycy jest bardzo ważne i przynosi ukojenie. Wybór odpowiedniego preparatu na powierzchnię ciała najlepiej omówić z lekarzem prowadzącym leczenie łuszczycy.
Szampon i odżywka z dziegciem
Właściwości dziegciu pomocne są również w leczeniu chorób skóry głowy – między innymi w zwalczaniu łupieżu. Nie może więc dziwić, że dziegieć stanowi dodatek wielu szamponów i odżywek do włosów.
Łyżka dziegciu w beczce miodu, czyli słówko o tym powiedzeniu
Dziegieć ma postać ciemnej lepkiej smoły drzewnej. To substancja o intensywnym zapachu, który nie zachęca do spożycia. Porzekadło sugeruje, że już jedna łyżka dziegciu może zepsuć smak całej beczki miodu. Jak rozumieć to w metaforyczny sposób? Wystarczy odrobina czegoś złego, by zniszczyć wiele dobra. Według niektórych podań dziegieć dodawano do miodu, aby uniknąć wypicia słodkiego specyfiku w czasie transportu. Inne historie mówią, że niegdyś, chcąc wyleczyć kogoś chorego, mieszano dziegieć (czyli główne lekarstwo) z miodem, aby ułatwić jego spożycie.
Dziegieć brzozowy – przeciwwskazania
Jak przy większości specyfików leczniczych, tak również w przypadku dziegciu istnieją pewne przeciwwskazania. Nie powinny go używać kobiety w ciąży i karmiące. Nie należy również stosować dziegciu na otwarte rany. W razie wystąpienia podrażnień po kontakcie ze specyfikiem należy zaprzestać jego używania. Przeciwwskazaniem są również mocno zaognione stany zapalne. Wszelkie wątpliwości najlepiej skonsultować z medykiem prowadzącym leczenie lub lekarzem pierwszego kontaktu.
Czy dziegieć jest rakotwórczy?
Warto wiedzieć, że dziegieć węglowy stosowany na duże powierzchnie skóry może powodować uszkodzenie nerek lub wątroby. Nieoczyszczony lub słabo oczyszczony dziegieć może zawierać składniki o działaniu rakotwórczym i nie może być stosowany w celach leczniczych na terenie UE.
Jak stosować dziegieć?
Gdy zdecydujesz się na konkretny specyfik z dziegciem, musisz przestrzegać zaleceń producenta. Nie powinno się stosować dziegciu dłużej niż przez 6 tygodni. Używając produktów powstałych w stu procentach z dziegciu, najlepiej nakładać substancje punktowo, w zależności od problemu zdrowotnego, na jaki ma pomóc.
Wiele lat temu zastosowanie dziegciu było bardzo szerokie. Obecnie jego pozytywne właściwości wykorzystuje się w kosmetykach i leczeniu schorzeń skóry. Czy dziegieć ma same pozytywne skutki? Efekty mogą być bardzo imponujące, jednak należy pamiętać o przerwie w czasie jego stosowania. Zanim udasz się do apteki i wybierzesz środek, zwróć uwagę na ewentualne przeciwwskazania.
