W poradniku przedstawimy rodzaje pryszczy oraz trądziku. Dowiesz się również, jak prawidłowo pielęgnować skórę trądzikową i doprowadzić do zniknięcia nieestetycznych zmian.
Rodzaje pryszczy, wyprysków i zamian skórnych
Zaskórniki, krosty, grudki, ropne guzki oraz inne wykwity skóry to problemy, z którymi prawdopodobnie każdy miał do czynienia przynajmniej raz w życiu. Jakie rodzaje pryszczy można wyróżnić?
- Zaskórniki otwarte oraz zamknięte zwane potocznie wągrami zwykle pojawiają się na twarzy i mają średnicę 1–3 mm. Odmiana otwarta powstaje w wyniku wypełnienia porów skóry masą rogową-łojową, a następnie utlenienia się zawartej w nich keratyny, w efekcie czego przybiera czarną barwę. Z kolei zamknięte zaskórniki to niezapalne wypukłości bez ujścia gruczołu łojowego, które są wypełnione zbitą treścią w biało-żółtym kolorze.
- Grudką określa się każdy dobrze odgraniczony od otoczenia wykwit skóry, któremu nie towarzyszy stan zapalny.
- Krosty to rodzaj pryszczy mają postać pęcherzyków wypełnionych ropną treścią o białym kolorze. Powstają w wyniku zakażenia grudek bakteriami.
- Obecność guzków jest objawem trądziku pospolitego o ciężkim przebiegu. Przybierają postać wypukłej zmiany z naciekiem stanu zapalnego obejmującego nawet warstwy skóry właściwej. W efekcie tego dochodzi do ropnego rozpadu, zaczerwienienia, a finalnie powstania blizny potrądzikowej.
- Cysty są pryszczami o dużym rozmiarze wywołującymi znaczny obrzęk skóry oraz jej zaczerwienienie. Ich nieregularne nacieki mogą tworzyć głębokie przetoki, a także samoistnie pękać, w efekcie czego dochodzi do wydobycia się z nich substancji o biało-żółtej barwie.
Rodzaje trądziku i jego przyczyny
Wiele osób uważa trądzik jedynie za młodzieńczą przypadłość, ponieważ większość nastolatków cierpi z powodu pojawienia się na ich skórze różnego rodzaju pryszczy. Jednak rodzajów oraz przyczyn choroby jest znacznie więcej.
Trądzik pospolity, popularnie nazywany młodzieńczym powstaje w wyniku działania hormonów, które prowadzą do pobudzenia aktywności gruczołów łojowych. Uważa się, że odpowiedzialne za to są androgeny, czyli męskie hormony płciowe powodujące co prawda wykształcenie się męskich cech, ale występujące u przedstawicieli obu płci. Ich stężenie w okresie dojrzewania znacznie wzrasta nie tylko u chłopców, ale i u dziewczynek.
Jakie są objawy tej choroby? Przede wszystkim obecność zaskórników, grudek, guzków oraz cyst na skórze twarzy, zwłaszcza w okolicach strefy T. Niestety w przypadku odmiany piorunującej występują także symptomy ogólnoustrojowe, takie jak na przykład podwyższona temperatura ciała, czy bóle kostno-stawowe.
W przebiegu trądziku skupionego tak samo, jak przy formie młodzieńczej będą pojawiać się krostki, ale w tym wypadku dodatkowo często towarzyszą im głębokie nacieki oraz ropne torbiele. Zaskórniki w tej postaci choroby występują w dużej ilości, a nie punktowo. W przypadku tej odmiany choroby skóry zmiany pojawiają się nie tylko na twarzy, ale także w innych miejscach, na przykład na klatce piersiowej oraz plecach.
Trądzik różowaty rozwija się w wyniku zaburzeń naczyń włosowatych, którym towarzyszy łojotok. Największe nasilenie tej choroby następuje u kobiet w wieku od 40 do 60 lat. Na początku wykwity skórne pojawiają się na nosie, a potem rozprzestrzeniają na kolejne części twarzy, szyję oraz dekolt. W przypadku tej odmiany występują przede wszystkim takie rodzaje pryszczy jak grudki oraz krosty.
Trądzik wywołany jest efektem działania substancji drażniących. Często wywołują go leki, ale nierzadko zdarzają się także przypadki zachorowań po stosowaniu pewnych kosmetyków. Mowa przede wszystkim o tych kremach zawierających lanolinę parafinę i niektóre oleje roślinne. W wyniku ich działania dochodzi do nadmiernej aktywności mieszków włosowych, a w efekcie do powstania zmian na skórze.
Jaką pielęgnację stosować przy skórze trądzikowej?
Na początku warto udać się do dermatologa, który postawi właściwą diagnozę. W przypadku przewlekłych chorób niezbędne może okazać się leczenie farmakologiczne lub stosowanie preparatów i maści dostępnych jedynie na receptę. Niekiedy lekarza może zalecić również wykonanie badań krwi oraz konsultację z endokrynologiem.
Niezależnie od tego, jaki rodzaj pryszczy jest twoim problemem, warto stosować się do kilku istotnych zasad. Przede wszystkim należy dokładnie oczyszczać skórę. Resztki żeli czy maści stanowią doskonałą pożywkę dla bakterii namnażających się no skórze. Pamiętaj, by używać do tego kosmetyków o odpowiednim pH i zacznij wycierać zmienione chorobowe miejsca ręcznikami jednorazowymi.
Retinoidy oraz kwasy AHA (glikolowy, mlekowy, migdałowy) potrafią przynieść doskonałe efekty i zmniejszać objawy trądziku widoczne na zewnętrznej powierzchni skóry, jednak nie powinno stosować się ich bez konsultacji z lekarzem. Dermatolodzy często zaczynają leczenie od stosowania tych substancji a dopiero, kiedy one nie przynoszą oczekiwanych efektów, zalecają przyjmowanie doustnych antybiotyków.
Według zaleceń kosmetologów pryszczy nie powinno się usuwać czy wyciskać. Jednak niekiedy nie można się powstrzymać. Jak zrobić to poprawnie w takiej sytuacji? Przede wszystkim zadbaj o higienę. Dokładnie umyj dłonie, a jeśli naskórek jest gruby i wymaga przebicia, użyj do tego nowej igły. Palcami owiniętymi chusteczką wyciśnij zawartość wnętrza pryszcza, po czym nałóż w to miejsce antybakteryjny żel.
Dieta i suplementy – czy mają znaczenie?
Dieta wpływa na działanie wszystkich układów w organizmie człowieka i skóry nie jest w tym przypadku wyjątkiem. Jeśli zmagasz się z różnymi rodzajami pryszczy, najlepiej wyeliminuj z niej słodycze, tłuszcze nasycone, alkohol oraz krowie mleko. Pamiętaj jednak, że każdy człowiek jest inny i może okazać się, że twoje ciało źle reaguje na składnik rzadko wywołujący alergię. Obserwuj zmiany, a w razie podejrzeń zacznij stosować dietę eliminacyjną.
Suplementy diety mogą pozytywnie wpływać na stan twojej skóry, jednak ich dobór nigdy nie powinien być przypadkowy. Nadmiar witamin, mikro i makroelementów może być równie szkodliwy, co ich niedobór.
Trądzik i towarzyszące mu wykwity skórne mogą prowadzić do powstania blizn oraz poważnych kompleksów. Leczenie tej przewlekłej choroby wymaga zaangażowania oraz cierpliwości, jednak z pewnością warto się go podjąć. W trakcie kuracji pamiętaj o stosowaniu się do zasad higieny i nie wprowadzaj nowych kosmetyków bez konsultacji ze specjalistą.
