Atopowe zapalenie skóry głowy jest chorobą skóry, która zwykle daje o sobie znać w okresie dzieciństwa. Według szacunków zmaga się z nią od 5 do nawet 20% populacji i warto wiedzieć, że to schorzenie częściej diagnozowane jest u dzieci niż u osób dorosłych. W leczeniu AZS w zależności od przebiegu choroby stosuje się m.in. leczenie miejscowe czy ogólne. Nie bez znaczenia jest też prawidłowa pielęgnacja skóry. Przeczytaj, czym dokładnie jest atopowe zapalenie skóry głowy.
Atopowe zapalenie skóry głowy – co to?
Atopowe zapalenie skóry jest genetyczną chorobą zapalną o bardzo uciążliwych objawach. Jest to schorzenie o podłożu alergicznym. Jego objawy mogą pojawić się na całej skórze, lecz zazwyczaj występują na skórze głowy – wtedy jest to tzw. atopowe zapalenie skóry głowy. U osób zmagających się z AZS można zaobserwować zmiany skórne, szczególnie na owłosionej skórze głowy, zgięciach łokci i kolan oraz na tułowiu.
Atopowe zapalenie skóry a łojotokowe zapalenie skóry
Te dwie choroby często są ze sobą mylone. I choć obie zaliczane są do egzem i nie są zaraźliwe, to jednak dzieli je bardzo wiele. Przede wszystkim AZS zwykle ma swój początek bardzo wcześnie (do 6. miesiąca życia), natomiast ŁZS to głównie problem osób między 30. a 60. rokiem życia i małych dzieci (do 3. miesiąca życia). Dodatkowo u pacjentów z łojotokowym zapaleniem skóry nie pojawia się uczucie swędzenia (lub jest ono lekkie), a u chorych na atopowe zapalenie skóry jest bardzo nasilone. Różnice można zauważyć także w wyglądzie skóry – w ŁZS jest przetłuszczona, zaś w AZS sucha.
Jakie są objawy atopowego zapalenia skóry głowy?
Atopowe zapalenie skóry głowy to jedna z chorób o charakterze nawrotowym i zmiennym. Jest to jednoznaczne z tym, że jej objawy pojawiają się raz na pewien czas, a później znikają na dłuższy okres (nawet na kilka miesięcy). Często remisja choroby trwa wiele lat. Przed postawieniem diagnozy poddaje się ocenie występowanie tzw. kryteriów Hanifina i Rajki. Uwzględniają one zarówno kryteria większe, jak i mniejsze.
Kryteria większe
Do głównych objawów atopowego zapalenia skóry głowy należą:
- świąd skóry;
- występowanie zmian na skórze głowy;
- przewlekły i nawrotowy przebieg schorzenia;
- atopia (np. katar sienny, atopowe zapalenie spojówek lub astma) u pacjenta lub członków rodziny.
Kryteria mniejsze
Atopowe zapalenie skóry głowy jest diagnozowane z uwzględnieniem tzw. kryteriów uzupełniających. Do nich zalicza się takie objawy jak m.in.:
- suchość skóry, zmuszająca chorego do ciągłego drapania się;
- podrażnienie skóry;
- rogowacenie ujść mieszków włosowych lub rybia łuska;
- występowanie pierwszych objawów choroby w dzieciństwie;
- zaćma;
- dodatnie wyniki testów skórnych z alergenami;
- większa podatność na zakażenia gronkowcem złocistym;
- podwyższony poziom przeciwciał IgE;
- dermografizm biały;
- nawrotowe zakażenia skóry;
- zaostrzenie objawów choroby w stresujących sytuacjach;
- alergie pokarmowe;
- natychmiastowe odczyny skórne.
Atopowe zapalenie skóry głowy a wypadanie włosów
Atopowe zapalenie skóry głowy niekorzystnie wpływa na stan włosów. Przyczyną jest trwający stan zapalny i pogrubienie naskórka, co powoduje, że cebulki włosów są niewłaściwie odżywione. To natomiast prowadzi do nadmiernej utraty włosów, a w niektórych przypadkach nawet do przedwczesnego łysienia, szczególnie przy linii włosów.
Przyczyny atopowego zapalenia skóry głowy
Chcesz poznać przyczyny atopowego zapalenia skóry głowy? Często mówi się, że atopowe zapalenie skóry głowy jest wynikiem predyspozycji genetycznej. Jeśli ktoś z twoich bliskich zmaga się z tym schorzeniem, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że wystąpi ono także u ciebie. Trzeba jednak podkreślić, że możliwe są też inne przyczyny (czynniki środowiskowe) takie jak m.in.:
- zanieczyszczenia powietrza;
- alergeny pokarmowe;
- roztocza kurzu domowego;
- przewlekły stres;
- pyłki roślin;
- zaburzenia hormonalne.
Jak leczy się atopowe zapalenie skóry głowy?
Atopowe zapalenie skóry głowy czasem wymaga wdrożenia leczenia farmakologicznego. W przypadku tej choroby zastosowanie znajdują dwa rodzaje leków – te stosowane miejscowo (np. kremy) i doustne. Dowiedz się więcej!
Leczenie miejscowe
U osób cierpiących na AZS zwykle wprowadza się leczenie miejscowe. Najczęściej stosuje się leki sterydowe, które nakłada się na skórę. Mimo że są one popularne, to jednak nie są pozbawione wad. Stosując je, trzeba nastawić się na to, że mogą wystąpić rozstępy, trądzik różowaty, czy zanik skóry. Alternatywą mogą być inhibitory kalcyneuryny, czyli leki immunomodulujące i przeciwzapalne, które dostępne są w postaci kremu lub maści, zatem nie są dobrym wyborem do stosowania na skórę owłosioną. Lekarze często przepisują także preparaty zawierające np. 3% polidokanol, które pomagają, gdy występuje uciążliwy świąd.
Fototerapia
Atopowe zapalenie skóry głowy można leczyć także inną metodą, jaką jest fototerapia. Ta jest stosowana zarówno u dorosłych, jak i u dzieci po dwunastym roku życia. To dość popularny zabieg leczniczy, który opiera się na wykorzystaniu światła, mającego korzystny wpływ na skórę i samopoczucie. Jego skuteczność to nawet 60–80%! Warto jednak podkreślić, że naświetlanie skóry atopowej zawsze powinno odbywać się po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Leczenie ogólne
W niektórych przypadkach najlepszym rozwiązaniem są leki ogólne. Zaleca się stosowanie ich zwłaszcza w terapii umiarkowanego i ciężkiego przebiegu AZS, gdy leczenie miejscowe okazuje się bezskuteczne. Wtedy zwykle lekarze przepisują:
- leki antyhistaminowe;
- metotreksat;
- cyklosporynę;
- azatioprynę.
Jak leczyć atopowe zapalenie skóry głowy domowymi sposobami?
Aby zredukować objawy choroby, istotne jest prowadzenie zdrowego stylu życia. Mianowicie pacjenci z AZS powinni unikać stresu, wysypiać się, a także dbać o odpowiednią dietę. Chorzy na atopowe zapalenie skóry głowy koniecznie muszą też pamiętać o właściwej pielęgnacji. Warto, aby stosowali preparaty zawierające mocznik 5–10%, utrzymujące prawidłowe nawilżenie naskórka, czy ceramidy i specjalne olejki – natłuszczające i odżywiające do skóry atopowej. Ważnym elementem leczenia domowego jest też unikanie czynników wyzwalających objawy AZS.
O czym pamiętać podczas pielęgnacji skóry głowy?
Cierpiący na atopowe zapalenie skóry głowy, muszą przestrzegać kilku zasad pielęgnacji takich jak m.in.:
- mycie głowy powinno odbywać się za pomocą łagodnego szamponu, letniej wody (jej temperatura nie powinna przekraczać 37 stopni Celsjusza) i nie powinno trwać dłużej niż 5 minut;
- po umyciu włosów należy je ostrożnie osuszyć, używając do tego delikatnego ręcznika bawełnianego (unikaj pocierania);
- produkty do pielęgnacji skóry głowy o działaniu nawilżającym i natłuszczającym powinny być nałożone przez przynajmniej kilka minut;
- istotne jest pH stosowanych kosmetyków, które powinno być w okolicach 5,5;
- przy atopowym zapaleniu skóry nie należy używać drażniących detergentów podczas prania.
Atopowe zapalenie skóry głowy to choroba, która uprzykrza codzienne życie. Na szczęście jednak można z nią skutecznie walczyć. Gdy tylko zauważysz u siebie jej symptomy, to czym prędzej umów wizytę u specjalisty, który zaproponuje odpowiednie leczenie, dzięki czemu uciążliwe objawy zostaną złagodzone!
