Opuchlizna, czyli obrzęk to efekt nadmiernego gromadzenia się płynu w jamach ciała oraz przestrzeni pozakomórkowej. Przyczyny takiego stanu mogą być różne, choć powinieneś wiedzieć, że może wystąpić u osób w różnym wieku. Opuchlizna to również alarmujący sygnał, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego. Przeczytaj, dlaczego powstaje i kiedy trzeba skonsultować się z lekarzem!
Opuchlizna – przyczyny
Jesteś ciekawy, jakie są przyczyny powstawania obrzęków? Opuchlizna nóg czy innych części ciała to bardzo uciążliwa dolegliwość, która powstaje w wyniku różnych czynników. Bardzo często jest efektem odwodnienia organizmu, czy kontuzji lub urazów mechanicznych. Czasem obrzęki wynikają również z takich przyczyn jak:
- siedzący tryb życia;
- przyjmowanie niektórych leków (np. przeciwdepresyjnych);
- przewlekły stan zapalny;
- reakcje alergiczne (często są przyczyną opuchniętej twarzy);
- kontakt z toksynami.
Poniżej możesz przeczytać kilka słów o innych możliwych powodach obrzęków.
Choroby żył
Gdy nogi puchną, to musisz wiedzieć, że jedną z przyczyn takiego stanu może być zakrzepica żył głębokich. Zwłaszcza gdy opuchlizna pojawiła się nagle, jest jednostronna, nie poddaje się uciskowi, a do tego wszystkiego występują dolegliwości bólowe. W przypadku zakrzepicy możesz zaobserwować także zaczerwienienie, tkliwość, czy ocieplenie skóry. Natomiast jeśli chodzi o przewlekłą niewydolność żylną, to pojawia się jednostronny lub symetryczny obrzęk kończyn, uczucie dyskomfortu, a także brązowe zabarwienie skóry. Co ważne – w tym przypadku nie występuje ból.
Niewydolność serca
Puchnięcie nóg to objaw, który często pojawia się u osób, zmagających się z chorobami serca – np. niewydolnością serca. W takim przypadku opuchlizna jest wynikiem wzrostu ciśnienia w żyłach, spowodowanego zatrzymywaniem sodu i wody w organizmie. Na początku możesz zaobserwować, że obrzęk kończyn dolnych pojawia się jedynie w godzinach wieczornych. Gdy uciśniesz skórę palcem i pozostanie dołek, to możesz podejrzewać, że występują zaburzenia w krążeniu. Wraz z postępem choroby nogi zaczynają puchnąć coraz częściej, także w godzinach porannych.
Choroby tarczycy
Inną grupą osób, u których może pojawić się opuchlizna, są pacjenci z nieleczoną chorobą hormonalną taką jak np. nadczynność tarczycy. Bardzo często występuje u nich obrzęk pod oczami i na powiekach, a tym objawom towarzyszy m.in. podwójne widzenie oraz zaczerwienienie spojówek. W takiej sytuacji koniecznie trzeba szybko zgłosić się do lekarza. Dodatkowo wiedz, że skutkiem nieleczonej choroby może być też obrzęk łydek. Natomiast w przypadku niedoczynności tarczycy, opuchlizna występuje na rękach oraz dolnych i górnych powiekach. Stopniowo przemieszcza się w stronę policzków, nasady nosa i warg.
Choroby nerek
Choroby nerek również mogą powodować opuchliznę, a dokładniej mówiąc – worki pod oczami. Z czasem mogą zacząć pojawiać się obrzęki nóg wynikające z zatrzymania w organizmie sodu i wody. Kłębuszkowe zapalenie nerek może być odpowiedzialne nawet za puchnięcie całej twarzy. Natomiast jeśli chodzi o zespół nerczycowy, to dochodzi do puchnięcia całego ciała. Niestety wiele chorób nerek przebiega podstępnie, a ich objawem często jest tylko zmiana dobowego rytmu oddawania moczu i jego ilości, dlatego tego typu objawów nie można lekceważyć!
Miesiączka
Opuchlizna nóg, dłoni i oczu jest też objawem PMS. Jeśli pojawiają się u ciebie takie symptomy w drugiej połowie cyklu, to nie masz powodu do obaw. Na pewno jednak chciałabyś zminimalizować nieprzyjemne skutki, dlatego wiedz, że pomóc ci może picie dużych ilości wody oraz aktywność fizyczna. Co więcej, przyjmowanie środków antykoncepcyjnych z dużą ilością estrogenów także może odpowiadać za obrzęki. W takiej sytuacji wskazana może być zmiana leków.
Jakie są objawy opuchlizny?
Nietrudno rozpoznać opuchliznę. Gdy się u ciebie pojawi, to możesz zauważyć zwiększenie obwodu ciała – np. obejmujące część kończyny. U osób, u których występuje opuchlizna, można zaobserwować także szereg innych objawów, będących bardzo ważną informacją dla lekarza. Oprócz obrzęku może pojawić się:
- mrowienie;
- drętwienie;
- uczucie rozpierania;
- dolegliwości bólowe;
- zaczerwienienie skóry;
- swędzenie.
Ponadto niektórzy pacjenci skarżą się na ogólne złe samopoczucie, osłabienie organizmu, a nawet stan podgorączkowy!
Jak się diagnozuje obrzęk?
Opuchlizna jest diagnozowana na podstawie wywiadu z chorym. Podczas niego ważne jest podanie okoliczności wystąpienia obrzęku, możliwych czynników mogących go spowodować, a także opisanie wszystkich występujących dolegliwości. Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie badania podmiotowego i zlecenie wykonania podstawowych badań krwi i moczu, USG Doppler, echo serca i EKG.
Kiedy konieczna jest pilna konsultacja z lekarzem?
Powinieneś skontaktować się z lekarzem, gdy opuchlizna nie znika w ciągu kilku lub kilkunastu dni, a także, jeśli pojawił się obrzęk twarzy lub obrzęki alergiczne, czy zapalne. Innym wskazaniem jest obecność wodobrzusza, które jest bardzo niebezpieczne. Gdy pojawi się u ciebie opuchlizna nóg, której będzie towarzyszył ból w klatce, to jest to sytuacja, która wymaga natychmiastowego wezwania pogotowia. Nie lekceważ tego, ponieważ jest to stan niebezpieczny dla zdrowia i życia, bowiem tego typu objawy mogą świadczyć o zatorze tętnicy płucnej.
Jakie są domowe sposoby na opuchliznę?
W przypadku obrzęków nóg czy innych części ciała możesz wypróbować domowe sposoby. Przede wszystkim zapewnij sobie odpowiednią ilość odpoczynku i przyjmuj pozycję, która pozwoli zmniejszyć opuchliznę. Jeśli puchną ci nogi, to pamiętaj, aby podnosić je powyżej poziomu serca. Opuchlizna może pojawić się także wtedy, gdy zastygasz w bezruchu, dlatego, gdy często musisz długo pozostawać w pozycji stojącej, to uginaj kolana lub dreptaj w miejscu, aby ułatwić przepływ krwi przez żyły. Natomiast gdy masz pracę siedzącą, to warto, żebyś podłożył pod stopy karton. Zrezygnuj też z zakładania nogi na nogę.
Inne domowe sposoby na obrzęki
Powyżej przedstawiliśmy ci kilka najpopularniejszych domowych metod na obrzęki, lecz wiedz, że możesz z nimi walczyć także na wiele innych sposobów. Pamiętaj, aby:
- nie nosić ciasnych ubrań;
- nosić specjalne pończochy lub rajstopy – przeciwobrzękowe lub relaksujące;
- dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu;
- stosować prawidłowo zbilansowaną dietę, w tym ograniczyć ilość soli w diecie (sprzyja zatrzymywaniu wody w organizmie);
- starać się zachować właściwą masę ciała;
- w przypadku silnych dolegliwości sięgać po żele łagodzące zawierające np. wyciąg z kasztanowca;
- zrezygnować z gorących kąpieli;
- regularnie ćwiczyć – aktywność fizyczna poprawia krążenie i zapobiega zastojom krwi.
Opuchlizna objawia się nadmiernym nagromadzeniem płynu w tkankach i jamach ludzkiego ciała. Czasem bywa symptomem niegroźnego, wręcz błahego schorzenia, a w niektórych przypadkach świadczy o poważnej chorobie, aczkolwiek zawsze wymaga udania się do lekarza. Nie panikuj, gdy pojawi się u ciebie obrzęk nóg i dłoni (lub innych części ciała), bo zwykle nie jest zagrożeniem dla życia, choć to nie zmienia faktu, że nigdy nie wolno go lekceważyć – w końcu chodzi tutaj o twoje zdrowie!
