Wielu osobom olej z lnu słusznie kojarzy się ze specyficznym smakiem i zapachem. Faktem jest, że niezależnie od producenta będzie miał w sobie odrobinę goryczy. Jednak od jego jakości zależy to, jak dużo jej będzie. Im lepszy produkt, tym mniej. Olej lniany ma też charakterystyczny „lniany” smak. Niektórym kojarzy się on z orzechami, inni twierdzą, że jest rybi. Niezależnie od tego, jak smakuje dla ciebie, musisz pamiętać o tym, że ta intensywność dyskwalifikuje go z niektórych dań.
Olej lniany – właściwości, które odróżniają go od innych olejów
Podstawową właściwością oleju lnianego jest to, że nie jest wytrzymały na temperatury – nie można go podgrzewać. Co ważne, jest też bardzo krótko ważny po otwarciu – w zależności od producenta zazwyczaj jedynie 3-4 tygodnie. Olej lniany tłoczony na zimno, w ciemnym szkle i przechowywany w chłodni, bez dostępu tlenu może mieć termin dłuższy – do 6 miesięcy. Jest to olej szybkoschnący (tę cechę wykorzystują malarze), który po schłodzeniu poniżej -20 stopni Celsjusza staje się miękką masą.
Olej lniany – zastosowanie bardziej i mniej oczywiste
Pod hasłem „olej lniany zastosowanie” pojawiają się zagadnienia dotyczące różnych dziedzin życia. Jest wykorzystywany jako tłuszcz spożywczy, pojawia się w różnorodnych suplementach diety, malarze korzystają z niego do zabezpieczania powierzchni. Ponadto pojawia się jako surowiec przemysłowy, między innymi w produktach przemysłu kosmetycznego. Branże zajmujące się ciałem korzystają z niego głównie ze względu na wysokie występowanie kwasów omega-3, inne – skupiają się na pozostałych właściwościach.
Olej lniany – do czego w kuchni można go używać?
Zastosowanie kulinarne oleju lnianego do dziś istnieje w polskiej tradycji. Mieszkańcy Małopolski wykorzystują go jako podstawowego tłuszczu we wszystkich okresach postnych, w tym w przygotowaniu dań wigilijnych. Jednak to nie wszystko. Współcześnie olej lniany, ze względu na swoją wysoką zawartość kwasów omega-3, jest proponowany w wielu przepisach kulinarnych. Pojawia się w pastach, sosach do sałatek, a nawet koktajlach. Proponowany jest również jako składnik do wykonania śledzi, zarówno tych tradycyjnych, jak i wegańskich. Ważne, żeby niezależnie od potrawy, nie podgrzewać tego oleju.
Olej lniany budwigowy – co musisz o nim wiedzieć?
Jednym z okołokulinarnych zastosowań oleju lnianego jest dieta dr Budwig. Stworzyła ją niemiecka biochemik w latach 50. Tzw. olej lniany budwigowy jest jej bazowym produktem. Wyróżnia się on wysokolinolenowością oraz dużą ilością kwasu tłuszczowego omega-3. Ta dieta jest odpowiedzią na zbyt wysokie spożycie kwasów wielonasyconych, typu omega-6. Zbyt dużo tych kwasów i zbyt mało kwasów omega-3 może prowadzić do powstawania lub zaostrzania wielu nowotworów, chorób serca lub cukrzycy.
Podstawowe założenia diety dr Budwig
Jest to dieta antyrakowa, oparta na spożyciu oleju lnianego i siemienia lnianego, czyli produktów bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe. Dodawane są one do niemal każdego posiłku. Poza tzw. pastą dr Budwig (czyli miksem oleju lnianego, mleka, chudego twarogu i miodu), ważnymi produktami tej diety są między innymi: sok z kiszonej kapusty, soki warzywne i owocowe, płatki owsiane, orzechy, ale też wytrawny szampan lub czerwone wino.
Olej lniany – na co może pomóc jego odpowiednio wysokie występowanie w diecie?
Przeprowadzono wiele badań dotyczących właściwości zdrowotnych oleju lnianego. Dowiedziono jego pozytywny wpływ na kondycję skóry – osoby, które go regularnie stosują, mają zmniejszoną wrażliwość i suchość skóry. Chwalą sobie poprawę gładkości. Ponadto badania wykazały, że suplementacja oleju z lnu ma wpływ na obniżanie ciśnienia krwi. Pomaga więc w profilaktyce nadciśnienia tętniczego lub może być produktem pomagającym obniżyć je przy niewielkim nadciśnieniu.
Olej lniany – jak wybrać najlepszy i najświeższy?
Niestety, olej kupiony w sklepie nie zawsze był odpowiednio przechowywany i transportowany. Jeszcze zanim pojawił się na sklepowej półce, mógł już zacząć jełczeć i tracić swoje wspaniałe właściwości. Jak więc mieć pewność, że posiadany olej jest dobry? Rozwiązania tego problemu są dwa: można zacząć samodzielnie w domu robić własny olej lniany z wykorzystaniem świeżych nasion lnu i odpowiedniej wyciskarki lub praski, albo można kupować olej od sprawdzonego producenta.
Jak sprawdzić, czy olej lniany jest dobry i niezjełczały?
Wszystko zależy od występującej w jego smaku goryczki. W naturalnym i świeżym oleju lnianym ten posmak powinien być lekko wyczuwalny i na tyle przyjemny, by nie czynił produktu niesmacznym. Oczywiście każdy inaczej interpretuje smaki, ale ten na pewno nie powinien być odrzucający. Psujący się olej lniany będzie z dnia na dzień coraz bardziej gorzki i niesmaczny. Olej ciężki do przełknięcia jest już na pewno zjełczały i niezdatny do spożycia.
Olej lniany – w jaki sposób powinien być przechowywany, by jak najdłużej zachować świeżość?
Najlepiej będzie się zachowywał przechowywany w oryginalnej, czyli ciemnej i szklanej butelce. Nie kupuj oleju w innym opakowaniu! Miejsce przechowywania powinno być suche i zimne, najlepiej się sprawdzi lodówka. W związku z tym, że w takich warunkach otwarty olej zachowa świeżość przez około dwa miesiące, nie kupuj opakowań na tyle dużych, by nie zdążyć ich zużyć w tym czasie. Nie ma sensu kupować taniej większej ilości tylko po to, żeby jej połowę wylać.
Co jeszcze musisz wiedzieć o oleju lnianym?
Olej lniany to wciąż olej, w związku z czym nie powinien być nadużywany. Niezależnie od pozytywnych właściwości, jest to tłuszcz dodany. W związku z tym jego nadmiar prowadzi do wielu niebezpiecznych schorzeń. Każdy, nawet najwspanialszy tłuszcz powinien być używany w ilościach odpowiadających potrzebom organizmu, czyli między innymi związanych z wiekiem, aktywnością fizyczną, stanem zdrowia. „Zdrowe tłuszcze” również powinny być stosowane w zdrowych ilościach.
